TÜRKMEN KADINLARININ GELENEKSEL KIYAFETLERİNDEKİ RENKLERIN ANLAMI

Türkmen kadınlarının geleneksel kıyafetleri çok renki olup, kendilerine has tarzlarıyla ayırt edilir. Türkmenler’in geleneksel kıyafetleri halkın manevi ve sosyal yapılarını da yansıtır. Halkın milli değeri olan terbiye unsurlarının da temel taşıdır. Kız çocuklarını küçük yaşlarından itibaren aile ve anneliğe yönelik yetiştirirler. Yetişkin yaşa ulaştıklarında kızları süslemeye başlarlar ve bu dönemde koyu renk kumaş üzerine canlı renklerle işlenmiş nakışlı elbiseler giydirirler. Nakışlardaki canlı renkler baharı simgeler, koyu kumaş ise uyuyan yerin baharda uyanışını yansıtır. Tabiatın canlanmasıyla renge renk çiçeklerin açışını anımsatan bu tarz elbiseler, genç kızların da bahar mevsimine benzemesini anlatır. Böylece bu dönemin kıyafet tarzı canlanmanın, dirilişin, başlangıcın, gücün ve sağlığın yansımasını içerir. İkinci kıyafet tarzı ise orta yaş kadınlarını yansıtır ve sarı renk ağırlıklı olur. Sarı son sonbaharın rengidir. Fakat bu renk karamsarlığın değil güneşin rengi olup, her tarafı aydınlatan, ısıtan, ışık saçan özelliklere sahiptir. Yere güneşin hakimiyeti; kadının aile içindeki çocuk ve yetişkinler üzerindeki yeri ve etkisi anlatılır. Bu dönemin kıyafetleri ağaç ve yaprak desenli olur ve kök salmış, güçlü aileyi simgeler. Ayrıca uzun yaşam anlamını da taşır. Üçüncü tarz ise olgun yaşa geçiş, 60 yaş üzeri kadınların giydiği elbiselerdir. Bu yaşın rengi beyazdır. Üzerinindeki desenler çöldeki seyrek ağaçların benzeridir. Yaş geçtikçe boş alanların artması, bu dönemdeki kadınların görüş genişliği, aydın zekası ve olgunluklarıyla bağdaştırılır. Hayatın genişliği; yeni nesillere yer açma ve imkanlar sağlamaktır. Türkmen kadınlarının geleneksel kıyafetlerinin anlamının temelinde kök salma ve büyüme, ağaç gibi budaklanıp dallanmak yatmaktadır. Tabiki bu da annelik ve ailedir. Türkmen kadını önce anne ve ailenin yapı taşıdır. Türkmen halkının nesillerinin çoğalmasındaki baş kahramanıdır. Bu nedenle de Türkmenler’de kadın ağaca benzetilir ve ağırlıklı olarak ağaç desenli kıyafetler tercih edilir. Erkekler ise güzel hayvan ve kuş desenli kıyafetler giyerler. Örneğin; uçan turna deseni, onların dileklerini belirtir “uçan kuş kadar özgür olmak” anlamına gelir. Burada Türkmen erkeğinin özgür ruhu; güç, güven ve bağımsızlıkları ile bütünleştiği görülür…