Er şeyde bir hayır bardır

Er şeyde bir hayır bardır
İnsan bütün ömür boyunca türlü qıyınlıklarnen, maddiy ve maneviy sıqıntılarnen qarşılaşa. Ve başına bir müsibet kelgende: ” Ne içün menim başıma keldi? Ne içün?!” – Allahqa şikâyet ete bilir. Amma er müsibet belâ degildir. Soñsuz ilimge saip olğan, bütün insanlarğa Rahman ve tek Ahirette musulmanlarğa Rahim adlarnen tanılğan Allah “Baqara” suresiniñ 216 ayetinde böyle buyura: “…Siziñ içün daa hayırlı olğanını begenmey bilesiz.Ve, belki de, siziñ içün fena, hayırsız olğan bir şeyni sevmeñiz de mümkün. Allah bile, siz bilmeysiñiz”.
Bunı daa qolay añlap menimsemeñiz içün aşağıdaki ibretli ikâyeni misal olaraq ketirmek isteyim:
Bir zamanlarda padişa yaşağan. Onıñ pek aqıllı veziri bar edi. O padişasından iç ayırılmay edi, er daim yanında buluna edi. Bu vezirniñ meraqlı adeti bar. Nasıldır bir adise-vaqia olğanda: “Mında da bir hayır bar”, – dey edi.
Bir kün padişa, bütün maiyetnen birlikte, avcılıqqa kete. Er vaqıt olğanı kibi, yanında veziri de bar edi. Avcılıqta qaza oldı, padişanıñ büyük parmağı qoptı. Veziri de, adetince: “Mında da bir hayır bardır”, – dedi. Padişa, acısından, açuvlandı: “Bunıñ nesi hayır?!” – aytıp, vezirini zindanğa atmağa emir bere. Aradan bir yıl keçe. Padişa kene de, maiyetinen birlikte avcılıqqa çıqa. Tesadufen adam etini aşağan, putlarğa tapınğan vahşiy insanlar yaşağan yerge tüşeler. Olar padişanı ve maiyetini esirge alalar. Bütün hızmetçilerni yavaş-yavaş öldürip aşadılar. Endi sıra padişağa keldi. Onıñ parmağı olmağanını körgen vahşiler hurafatperestlikleri sebebinden qorqtılar. Çünki olarnıñ tasavurlarında adamnıñ bir de bir eksikligi olsa, onı lânetli sayalar. Olarnıñ başına bir belâ kelmemesi içün, padişanı quvğanlar. Padişanıñ bir yıl evelsi qopqan parmağı, ayatını qurtarmasına sebep oldı. Padişa aqsızlıq yapqanını añlap, bir yıl zindanda bulunğan vezirinden afu soradı. Veziri de, adetince: “Mında da bir hayır bardır”, – dedi. Padişa: “Bunıñ nesi hayır?!”, – şaşıp soradı. Vezir külümsirep: ” Eger siz meni zandanğa atmağan olsañız, men ep yanıñızda olur edim ve vahşiyler meni öldir ediler”, – cevabını berdi.
Peyğamberimiz (s.a.v.) şöyle buyurğan edi: “Müminniñ acayip bir alı bar ki, başqa iç kimsede bulunmaz. Onıñ er işi hayırdır. Eger bir nimetke qavuşsa, şükür eter ve bu onıñ içün hayır olur. Eger bir müsibetke oğrasa, sabır eter ve bu da onıñ içün hayır olur” (Müslim).

Эр шейде бир хайыр бардыр 
Инсан бутюн омюр боюнджа тюрлю къыйынлыкьларнен, маддий ве маневий сыкъынтыларнен къаршылаша. Ве башына бир мусибет кельгенде: « Не ичюн меним башыма кельди? Не ичюн?!» – Аллахкъа шикяет эте билир. Амма эр мусибет беля дегильдир. Сонъсуз илимге саип олгъан, бутюн инсанларгъа Рахман ве тек Ахиретте мусульманларгъа Рахим адларнен танылгъан Аллах «Бакъара» суресининъ 216 аетинде бойле буюра: «…Сизинъ ичюн даа хайырлы олгъаныны бегенмей билесиз.Ве, бельки де, сизинъ ичюн фена, хайырсыз олгъан бир шейни севменъиз де мумкюн. Аллах биле, сиз бильмейсинъиз». 
Буны даа къолай анълап менимсеменъиз ичюн ашагъыдаки ибретли икяени мисаль оларакъ кетирмек истейим: 
Бир заманларда падиша яшагъан. Онынъ пек акъыллы везири бар эди. О падишасындан ич айырылмай эди, эр даим янында булуна эди. Бу везирнинъ меракълы адети бар. Насылдыр бир адисе-вакъиа олгъанда: «Мында да бир хайыр бар», – дей эди. 
Бир кунь падиша, бутюн маиетнен бирликте, авджылыкъкъа кете. Эр вакъыт олгъаны киби, янында везири де бар эди. Авджылыкъта къаза олды, падишанынъ буюк пармагъы къопты. Везири де, адетиндже: «Мында да бир хайыр бардыр», – деди. Падиша, аджысындан, ачувланды: «Бунынъ неси хайыр?!» – айтып, везирини зиндангъа атмагъа эмир бере. Арадан бир йыл кече. Падиша кене де, маиетинен бирликте авджылыкъкъа чыкъа. Тесадуфен адам этини ашагъан, путларгъа тапынгъан вахший инсанлар яшагъан ерге тюшелер. Олар падишаны ве маиетини эсирге алалар. Бутюн хызметчилерни яваш-яваш ольдюрип ашадылар. Энди сыра падишагъа кельди. Онынъ пармагъы олмагъаныны корьген вахшилер хурафатперестликлери себебинден къоркътылар. Чюнки оларнынъ тасавурларында адамнынъ бир де бир эксиклиги олса, оны лянетли саялар. Оларнынъ башына бир беля кельмемеси ичюн, падишаны къувгъанлар. Падишанынъ бир йыл эвельси къопкъан пармагъы, аятыны къуртармасына себеп олды. Падиша акъсызлыкъ япкъаныны анълап, бир йыл зинданда булунгъан везиринден афу сорады. Везири де, адетиндже: «Мында да бир хайыр бардыр», – деди. Падиша: «Бунынъ неси хайыр?!», – шашып сорады. Везир кулюмсиреп: « Эгер сиз мени зандангъа атмагъан олсанъыз, мен эп янынъызда олур эдим ве вахшийлер мени ольдир эдилер», – джевабыны берди. 
Севимли Пейгъамберимиз (с.а.в.) шойле буюргъан эди: «Муминнинъ аджайип бир алы бар ки, башкъа ич кимседе булунмаз. Онынъ эр иши хайырдыр. Эгер бир ниметке къавушса, шукюр этер ве бу онынъ ичюн хайыр олур. Эгер бир мусибетке огъраса, сабыр этер ве бу да онынъ ичюн хайыр олур» (Муслим).