Sadece Qırımtatarlarnıñ Añlayacağı Malumatlar
Qırımtatar milli gimni ‘Ant etkenmen’ : Sözler ve muzıkasını mühellifi milli qahramanımız,liderimiz ve 1918 senesi ruslar tarafindan vahşice öldürülgen Noman Çelebicihan
”Bu yerde milli marşımızdan bir parça ketiremiz.
Ant etkenmen, söz bergenmen millet içün ölmege,
Bilip, körip milletimniñ köz yaşını silmege.
Bilmey, körmey biñ yaşasam, Qurultaylı han olsam,
Kene bir kün mezarcılar kelir meni kömmege…”
Qırımtatar tamğası – Taraq tamğa : Qırımtatarlarnıñ kök tüsteki bayrağında altın renk ile bezetilgen tamğa – taraq aks olunğan
Qaytarma : Qırımtatar milli oyunu.Qırımtatarlarnıñ göñlünü,kimligini köstergen oyundur.
Qalpaq : Qırımtatar erkeklerine ait ananeviy baş kiyimi.Misafir ziyareti,bayramlar vaqıtında kiyilgen şey.
Ey, Güzel Qırım! Yırı : Vatan Qırım’ğa hasretimizni añlatqan ,diñlegenimiz zaman yüreklerimizni yaqqan , Qırımtatarlarnıñ destanlaşqan yırı.
Tım-Tım Oyunu : Nazik,totay ve büyük ustalıq istegen qırımtatar oyunudur. Bu oyunğa ayrı güzellik ve ahenk bergen-kemane sesidir
Tepreç – Tepreş : Hıdırlezden soñra yapılğan bir qırımtatar halq bayramıdır. Bir-birlerine yaqın köylerniñ halqları bir arada toplaşıp eglenirler. Tepreç künü qalaqay tığırtıp başlar. Tığırtılğan qalaqaynıñ üst beti kökke baqar ise o sene bereketini aruv olacağı tüşünilir. Tepreç künü türlü eglenceler yapılır. Bular, küreşler, yırlar, güzel hamır aş yarışmaları, çıñlar ve çeşit eglencelerdir.
Amet Aqay : Keskin zeka ve hazırcevaplığı ile keyfimizni kötergen qırımtatar latifelerniñ qahramanı.
Köbete,yantıq(cantıq) ve çiğbörek :Qırımtatar sofrasınıñ olmazsa olmazı.Ailelerni toplanğan,tadınen hayrette qaldırğan ve ancaq qırımtatarlar kerçekten yapabilgen et ve hamurdan pişirilgen köbete,yantıq ve çiğbörek.
Sürgünlük– Qatil Stalin emiri ile öz toprağından zornen ayırıldık, 19 Mayıs 1944 senesi Qırım’nıñ asıl ve tamır halqına yapılğan eñ qara künü.Erkeklerimiz cebhede Sovet Birligi içün savaşır eken halqımız sinsice öz ana toprağından zornen ayırıldı.Bu facia neticesinde milletimizniñ 50% yolarda,yoqsulluqta,açlıqta ğayıp ettik
”1944te 18 Mayısnıñ sabahı
ebedî söndü ah halqımnıñ sobası
Facia üstüne facia,zorbalıq.
Eñ ağır,eñ acı hışımğa oğradıq.
Aytıñız üykenler yaş nesil diñlesin
Açıñız tarihnıñ o qara perdesin
Sözüñden,ana yer,o dağlar iñlesin
İnsanlar başına sürgünlük kelmesin..!”
Fotoğraf : Edem Kişveev
Kırım’ın Sesi Gazetesi
