GenelGüncelKırım TarihiKültür Sanat

ROMANIYA’DA YAŞAĞAN QIRIMTATARLARIN TARIHINDEN BAŞLANĞIŞ

Kültürnın genış colını serbestçe aşqanına aldıma, o ağır komunizmanın kunlerınde,
bu kitapnı romen milletının sönmez ruhına bağışlayman!

Müellif    Güner Akmolla

Lector de Carte: Sevda Mutaș
Tehnoredactare: Ing. Buran Serpedin
Ilustrație / Copertă: Adéle Acmola

ALD SÖZ
 GÜNER AKMOLLA – ve onun şiirlerı ve eserlerı

Geçtiğimiz yıl Türk Dünyası şairlerinin buluştuğu Kosova Prizren’de tanıdım Güner Akmolla’yı. Türk Dünyası’nın seçkin konuklarıydı davetliler. Türkiye’den isimleri kısmen tanıyorduk. Ama yurt dışından gelen bizim gibi konuşan, bizim gibi düşünen isimleri fazla tanıdığımızı söyleyemem. Onları tanımaya onlarla bir bağ kurmaya çalıştım Gözümde her şair büyüktü. Karşılıklı görüşmeler ve gözlemler şairlerin bazılarını daha da büyüttü. 
Prizren”de bir akşam yemeğindeyiz. Birbirine birleştirilmiş masaların diğer ucunda oturan Güner Akmolla cesur konuşkan yapısıyla çekti dikkatimi. O, konuşuyor, çevresindekiler onu dinliyordu. Aramızda belli bir mesafe olduğu için de kendisini uzaktan takip ediyordum. Onunla ilgili ilk intibalarım böyle…
Daha sonra Yunus Emre Kültür Merkezindeki şiir programına geçtik. Şairleri şiirleri ile değerlendirme zamanı gelmişti. Pek çok şairin şiirini dinledik. Bazı şiirler hafif bir meltem gibi bağrımızdan esti geçti. Bazı şairlerin şiirleri ise adeta ruhumuzun tellerini titretti bir nakarat oluşturdu. Yüreğimizde yankısını buldu. İçimizde var olan ama bir türlü açığa çıkmayan, duyguların yeşermesine, sebep oldu. Güner Akmolla ‘da bu şairlerden birisiydi. Hep bildiğimiz, konuştuğumuz Kırım Tatarlarının davasını bir şiir üslubu ile ilk defa dinliyorduk. Sorgulayan, sahip çıkan, dert edinen bir tarz ile ilerleyen yaşına rağmen 18 yaşındaki bir genç kız heyecanıyla okudu şiirini.
Güner Akmolla şiiriyle İstanbul ve Kırımın Kardeşliğini vurgulamış, onu şiirlerine yansıtmıştı.

GÜNER AKMOLLA ve onun şiirlerı ve eserlerı

Neden korkup kartbabaylar þu Kırım’dan’dan kaçkanlar 
Neden ürküp öz Vatannı düşmanlara açkanlar? 
Bayır geçip, buzlar içip, başka topraklar karap 
Dagılganlar dört-bir yaka, asır boyunca cilap! 

*****

Dobruca’ya yerleşkenler “Ak Toprak” dep dedeler
Kırım yakın, İstambul’da onday yakın degenler!
Asret kozmen kartayganlar, öz koyım, dep, Vatanım,
Onlarındır bütün derdim, sesleridir cylavım!


Vatan hasreti ve sevgisi ile kavrulan Akmolla ile dostluğumuz zaman içerisinde ilerledi. Bir dakikası bile boş geçmeyen, inandığı Kırım Tatarları davasına gönül vermiş bulunan Güner Hanım, bize yazdığı kitaplardan gönderdi. Ardından ben kitaplarımın bazılarını kendisine gönderdim. Kitapları alır almaz tamamını okuduktan sona ‘Sislerin ardında’ adlı Romanımın Romence’ye ve Rusça’ya tercüme edilmesi konusundaki fikrini ifade etti. Mutabakatın ardından da Tercüme çalışmalarına başladı. O kadar yoğun iş içerisinde Romence Tercümesini bitirme aşamasına geldi. Rusca’ya çevirilmesi konusunda da çalışmalarını sürdürüyor. Kırım Yazarlar Birliği Başkanı Rıza Fazıl’a bu konuda teklif götüreceğini bu tailfin ardından da Sislerin ardında adlı kitabın Rusca’ya da tercüme edilmesi imkanının
sağlanmış olacağını düşünüyorum.
Tercüme konusunda kendisine yaptığım teklif için “Bu romanın tercümesine bizim ihtiyacımız var. Onun için bunu tercüme ediyorum” diyerek hiç bir talepte bulunmayan Sayın Akmolla’yı bu çalışmaları nedeniyle kutluyorum.
Kırım Tatarlarının dünyasını , geçmişini, yaşadıklarını anlatan, sağırlara bile duyurmaya azmetmiş olan Güner Akmolla bulunduğu her platformda Kırım Tatarlarının sadık, güçlü savunucularından birisi olduğunu gösterdi.
Güner Akmolla bugüne kadar bazıları Tatarca ve Romence elliye yakın esere imza attı.
Bunlardan bazıları ise iki dilli olarak yayınlandı, edebiyat ve ya tarih olarak.
Bitmeyen projelerle her gün çalışan her gün üreten Güner Akmolla öyle görünüyor ki, geleceğin pek çok kitabının sahibi olmaya devam edecek.

Not:Tarihımızın cölını aşqanda, boş cerlernı toturacaqlarğa, yazğanda, haysiyetmen yazsınlar diymen….

BİBLİYOGRAFİYA
1.Mustecep Ülküsal – KIRIM Türk Tatarları ( Dünü-Bugünü- Yarını) Ist.1980

  1. Mustecep Ülküsal – Kırım Yolunda Bir Ömür –hatıralar- Ankara 1999
  2. Amet Ozenbaşlı- Qırım Faciyası – Aqmescit – 1997
    4.Mehmet Ablay – Tatarların Tarihınden (Din istoria tătarilor) Buc.2005
    5.Şerban Papacostea, Virgil Ciocâltan – Marea Neagră ( 1204-1453) Constanţa2007
    6.Adrian Ilie – Qarasu Vadisi (Valea Kara-Su ) XIV-XIX asırlarda, Medg.2008
  3. Dobruca 1406- 1918 Album / Resamlar / V.Coman, C.Dobrotă,C.Turcitu,2008

8.Güner Akmolla – Dobruca Tatarları – Tătarii din Dobrogea,Costantsa, 2005
9.Güner Akmolla – Akbaş koyın monografiyası – Monografia Albeşti, C-ţa 2007
10.Güner Akmolla- Tekfürköy monografiyası – Monografia Techirghiol,C-ţa 2008
11.Revista bilingvă de cultură EMEL – IDEAL – Constanţa, nr1-25
12.Ablyaziz Veliev – Închisorile Fasciste ( Faşizm mahbiusleri) Aqmescit,2004
13.Denis Căprăroiu –Romen Akademia Mecmuası ( Revista Academiei Române,
tom.XVI nr.1-2, 2008; Emel nr.24-25 an 2009
14.Yılmaz Öztuna – Türkiye Tarihi, Tifdruk, 1970
15.Ünver Sel – Osman Aqçoqraqlı veQırımda Tatar Tamğaları,Ankara, 1996.
16.Virgil Coman – Tătarii în Istoria Românilor, 2004,Constantsa,Romanya

  1. Marian Kojok- Tătarii în Istoria Românuilor, 2004, Constantsa, Romania
  2. Prof.dr. Enache Tușa – Siyaset ve Hayalî Dobruca’nin Milletlerinde
  • Eminesku ve Dobruca’nın ilhak edilmesi, etüd
    Pılan
  1. Kırış – Romaniyada yaşağan qırımtatarların tamırları
  2. Hicretler
    3.Dobruca:
    I. 1800-1943
    II. 1944 Qızıl Ordunın teror devırı başlay
    III. 1947 senesı ve sonra
    IV. 2000 senesı

1 KIRIŞ
2010 senesının bırıncı kunlerı…Caşlarımız tanımadan tarihımıznı, oqumağa ve ya yazmağa bılmeden oz ana tılınde, eşıtmege bıle vaqıt tapmadan tatar dünyasının barlığından ya da yoqlığından, artıq milliyetçılığının zamanı geştı, dep, yaşaylar qarışıp etrafdalarına, ısteyerek
cöytıp oz kımlıklerını…Neğadar yazıq!
Bonday bır sıqıntıcı kunlerde başladım aldımızdaqı kâtlernı, notlarnı, defterlernı, totırmağa bılgenlerımmen, çünkü men 69 yaşına kelgende kordım bek kop aydınlarımıznı qarşılıqsız dünyağa koşırgenlerını barlıklarınman bırlıkte omırce toplağan bılgılerın ve orf-
adet qorumaqta bellı messuliyetın…Ne yazıq derken, çalışmaqnı qartayğanda bıle borıc kıbı kormek kerege!
Romanyada barmız, bo topraqlarğa kelmemızın sebeplerın bılmeden yaşap bağışlamağa vaqıt ve haq yasaqlığın cenemız.Bılmegenımıznı qarap ve üyrenıp, bılgenlerımıznı bıldırıp azırlık koremız milliy borcımıznı egıp anca ketmege ebediyetke.

KOSTENCI // ROMANYA 2014

Pin It on Pinterest