Kerim Camanaqlı
Kerim Reşid oğlu Reşidov; 1905-1965) – belli qırımtatar şairi,edebiyat ve folklor alimi.
Kerim Reşidov 1905 senesinde Kezlev şeeriniñ cıvarında Camanaq köyünde doğdı. Qardaşı Mennan Camanaqlı da Qırımnıñ bellişairlerinden edi. Köydeki mektepni bitirgen soñ Aqmescitke ketip muallim olmaq içün evelâ Pedagogika Mektebi soñra Pedagogika İnstitutında oqudı. Til ve edebiyatnen alaqâlı edi.
İlk şiirlerini talebelik yapa ekende yazmağa başladı.Şiirleri Yañı Dünya, Yaş Quvet gazetalarıve İleri mecmuasında neşir etildi. 1927 senesinde “Azatlıq Şarqıları” adlı şiir kitabı neşir etildi. Yazıcılar Birligine kirgen soñ Rus veQazan Tatar yazıcılarnen munasebetlerini quvetlendirdi. Qazan tatar qızı Reşide hanımnen evlendi. 1937 senesinde Üsein Şamil Toqtarğazı aqqındaki tezinen doktor diplomını aldı. Kerim Camanaqlı, qırımtatarlar arasında özüniñ edebiyatı aqqında doktor tezi yapqanilk alimlerden birevidir. Onıñ qılavuzlığında qırımtatar folklorı sistematik olaraq tedqiq etilmege başlandı. Köylerge ilmiy eyyetler yiberilip, elyazma edebiy eserlernen, yır, çıñ, mane,masal kibi sözlü eserler toplandı. Kerim Camaqlınıñ Çıñ ve Maneler (1940 s., Aqmescit), Qırımtatar Masalları (1941 s., Aqmescit; 2008 s. yañıdan çıqarıldı)kitapları neşir etildi.
Halq ikâye ve destanlarından Aşıq Ğarip, Qoplandı Batır, Qozu Kürpeçniñ qırımlılar arasındaki deñişik variantlarnıñ taptı.1935-1941 seneleri arasında Qırım Til ve Edebiyet Tedqiat İnstitutı müdiri olıpvazife yaptı. 1941 senesinde cenkke qoşuldı,1942 senesinde Qırım işğal etilgen soñ ailesinen beraber Qazanğa köçti. 1944 senesinde Qırım özüniñ öz halqına yasaqlanğanı içün bir daa Qırımğa qaytamadı.
1944 senesinde cenk bitkenge qadar Samarqand Pedagogika İnstitutında çalıştı. 1945 senesinde Qazanğa ailesiniñ qatına keldi, lâkin Qazanğa yerleşmesine musaade etilmedi.
Sürgünlük yeri olaraq Tataristandaki Alaboğa seeri teyin etildi, yigirmi sene muallimlik yaptı. 1965-de vefatına qadar anda ömür sürdi.
Qırımğa qaytamasa da, Alaboğada ekende Özbekistandaki tuvğanları ve arqadaşlarınen körüşme imkânı taptı. Taşkentteki Yusuf Bolat ve diger arqadaşlarinen halq masallarınıñ yañı derlemelerin azırladı.
