Kafkas İslam Ordusu ismi verilen Osmanlı ordusunun, Azerbaycan’daki izleri kitap haline getirildi
Türkiye’nin Bakü Büyükelçiliğinde, Bakü Devlet Üniversitesi Gazetecilik Fakültesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Nesiman Yakuplu’nun hazırladığı “Kafkas İslam Ordusu’nun Azerbaycan’daki İzleri” kitabının tanıtımı yapıldı.
Etkinliğe, Türkiye’nin Bakü Büyükelçisi Erkan Özoral, KKTC Bakü Temsilcisi Ufuk Turganer, Azerbaycanlı milletvekilleri, akademisyenler ve çok sayıda davetli katıldı.
Büyükelçi Özoral, İstiklal Marşı ve Azerbaycan Milli Marşı’nın okunmasıyla başlayan etkinlikte yaptığı konuşmada, Bakü’nün Kafkas İslam Ordusu’nca 100 yıl önce kurtarılmasının Azerbaycan’ı bugünlere hazırlayan çok önemli bir olay olduğunu söyledi.
Kafkas İslam Ordusu’nun Azerbaycan’ın bağımsızlığını pekiştirmesine büyük katkı sağladığını ifade eden Özoral, “Kafkas İslam Ordusu arkasında bir takım izler bırakarak buradan ayrıldı. O izler aradan geçen 100 yılda hiçbir zaman silinmedi çünkü Azerbaycan halkı o izleri kendinden bilerek korudu.” dedi.
Özoral, Azerbaycan’ın birçok bölgesinde Türk şehitliklerinin halk tarafından sahiplenilerek bugüne kadar varlığını koruduğunu sözlerine ekledi.
Nesiman Yakuplu ise kitabında, Azerbaycan’ın farklı bölgelerindeki Türk şehitlikleri ve Kafkas İslam Ordusu asker ve subaylarının kaldığı yerlerle ilgili bilgilerin bulunduğunu belirtti.
Kafkas İslam Ordusu asker ve subaylarını rahmet ve minnetle yad ettiklerini vurgulayan Yakuplu, “Onlar bizim devlet olmamıza destek verdi. Onlar olmasaydı biz devlet kuramazdık. Nuri Paşa’ya minnettarız. O Bakü’nün kurtarılması için büyük fedakarlıklar yaptı.” şeklinde konuştu.
Bakü Büyükelçiliğinin katkılarıyla basılan kitapta, Kafkas İslam Ordusu komutanı Nuri Paşa ve diğer subaylarla ilgili bilgiler, konakladıkları mekanlar, Türk şehitlikleri hakkında bilgi ve fotoğraflar ile şehitlerin listesi yer alıyor.
Kafkas İslam Ordusu
Kafkas İslam Ordusu, Osmanlı Devleti’nin Harbiye Nazırı Enver Paşa’nın talimatıyla kuruldu ve Birinci Dünya Savaşı’nda Kafkasya Cephesi’nde savaştı.
Azerbaycan Cumhuriyeti’nin ve Dağıstan’ın Osmanlı’dan yardım talep etmesi üzerine Nuri Paşa (Killigil) komutasındaki Kafkas İslam Ordusu, Azerbaycan’a doğru sefere çıktı.
Kafkas İslam Ordusu’ndaki asker sayısı, Azerbaycan kolordusundan yapılan bin kişilik takviyeyle 12 bine ulaştı.
Güzergahındaki Göyçay, Salyan, Ağsu ve Kürdemir’i de Bolşevik birlikleri ve Ermeni çetelerinden temizleyen Kafkas İslam Ordusu, 15 Eylül 1918’de Bakü’yü kurtardı.
Kafkas İslam Ordusu, Bakü’nün kurtuluşu için bin 130 şehit verdi. Azerbaycan’ın Bakü, Şeki, Şamahı, Göyçay, Kürdemir, Neftçala ve Guba gibi birçok bölgesinde Kafkas İslam Ordusu şehitlerinin anıt mezarları bulunuyor.
trtavaz
