DAYANDUR SEVGIN
Nazim Əhmədli / Kırımınsesi / Azerbaycan
DAYANDUR SEVGIN
AZƏRBAYCAN BAYRAĞI
Millətimin fəxridi, haqqa gedən yoludu,
Koroğlumun qılıncı, Babəkimin qoludu,
Müstəqillik günəşi, Azadlıq simvoludu,
Seyr elə, igid əsgər, dalğalanan bayrağı.
Göylərin göy qurşağı, Azərbaycan bayrağı!
“Balam” deyib ağlama, o millətin balası,
Vətən yolunda getdi, qurdu qeyrət qalası,
Düzəlt, qəddini düzəlt, şax dur, şəhid anası,
Ucalarda saxlayar, tökülən qan bayrağı.
Göylərin göy qurşağı, Azərbaycan bayrağı!
Yaşılı İslamçılıq, göyü Turan şanıdı,
Qırmızı, Vətən oğlu, şəhidlərin qanıdı,
Ümummilli liderin bizə ərmağanıdı,
Oğullardı ucaldan, ata sancan bayrağı.
Göylərin göy qurşağı, Azərbaycan bayrağı!
Tanrıdan səda gələ, yazdığın haqqa yaza,
Mələklər səcdə edə, bu aya, bu ulduza,
İgid oğlanlarımız, sevdiyi gözəl qıza,
Atsın zərif çiyninə, versin nişan bayrağı.
Göylərin göy qurşağı, Azərbaycan bayrağı!
Azadlığın yanğısı alışar, sönməz dedi,
Millətim haqq yolundan, heç zaman dönməz dedi,
Bir dəfə qalxan bayraq, bir daha enməz dedi,
Endirmərik bir daha işıq saçan bayrağı.
Göylərin göy qurşağı, Azərbaycan bayrağı!
Könlümdə göyərəni Qarabağda bitirsin,
Dalğalansın, arzumu Savalana yetirsin,
Ucaldıqca ucaldaq, dosta sevinc gətirsin,
Düşmənlərin köksünü oda yaxan bayrağı.
Göylərin göy qurşağı, Azərbaycan bayrağı!
Hayqırır azad ölkəm tiranlara, şahlara,
Son qoyulsun deyirik zülmlərə, ahlara,
Qaranlıq gecələrdən, işıqlı sabahlara,
Oyatsın səhər mehi, oxşasın dan bayrağı.
Göylərin göy qurşağı, Azərbaycan bayrağı!
Gözəldi qarlı qışı, həmdə yazı Vətənin,
Qəriblikdə bilinər dadı-duzu Vətənin,
Uğrunda şəhid olaq, yada qazi Vətənin,
Yolunda verək qurban, qorusun can bayrağı.
Göylərin göy qurşağı, Azərbaycan bayrağı!
ALLAHA SUAL
Burnumun ucunda ölüm qoxusu,
Olan günahımı yuya bilmirəm.
Canımda yurd salıb bəndə qorxusu,
Mən sənin qorxunu duya bilmirəm.
Mən insandan qorxum, ya səndən, Allah?
Nə var ki, salmağa, mərdi kəməndə,
Ədalətin gözü yuxuludursa.
Allahın kölgəsi sayılan bəndə,
Allahın özündən qorxuludursa,
Mən insandan qorxum, ya səndən, Allah?
Daşı doğrayırsa tamahın dişi,
Bəndənin gözündə dünya zərdisə.
Əllidə baş kəsib qan tökən kişi,
Yetmişdə əməli peyğəmbərdisə,
Mən insandan qorxum, ya səndən, Allah?
Qəlbimdə qalıbsa quruca adın,
Bəndənin qorxusu mənə dağdısa.
Edam otağından çıxan cəlladın,
Əlləri qırmızı, üzü ağdısa,
Mən insandan qorxum, ya səndən, Allah?
Qulağın almırsa atılan topu,
Xəyalın başında boş fırlanırsa.
Sənin hökmün ilə açılan qapı,
Bəndənin əliylə qıfıllanırsa,
Mən insandan qorxum, ya səndən, Allah?
Allahın qorxusu, insan qorxusu,
Yüz qara qoxular bir ağa düşüb.
İnsan cildində şeytan qorxusu,
Allah qorxusundan qabağa düşüb,
Yolumu gözləyən dar ağacı var,
Külək yellədikcə kəndiri əsir.
Sən mənim hayıma gəlib çatınca,
Bəndənin qılıncı başımı kəsir.
İlahi, nə olar bir qorxu göndər,
Bəndə qoxusundan mən azad olum.
Yada ki, əbədi bir yuxu göndər,
Sənin o yuxunla bəlkə şad olum.
Bu yad qorxuları çıxar canımdan,
Sənin varlığını duyum, İlahi!
Sənin varlığını duyum, İlahi!
DÜŞÜR
“Yadindan çıxmışam ana vətənin
Gərək barmağına sap bağlayaydım”
Məmməd İsmayıl
Vətənin acısın biz çəkirik, biz
Acı görməyənə sədəf, dürr düşür.
Bircə damlasını qıymayır, bizə,
Kimə Araz düşür, kimə Kür düşür.
Axı yarandığım günə nə deyim,
Qəm üstə köklənib yaralı neyim,
Uğursuz şeirdi mənim taleyim,
Ya duyğu çatışmır, ya fikir düşür.
Nə deyim bu qanlı fələyə Dədə,
Yol açır hər dürlü kələyə Dədə,
Dovşana qurulan tələyə Dədə,
Elə qururlar ki, gəlib şir düşür.
Sənə yalvarıram, haçandan sənə,
Bilirsən bağlıyam mən candan sənə,
Sitəmlər verdiyin insandan sənə,
Tanrım özün söylə gör, zikir düşür?
Ədalət istədim, ədalət Haqdan,
Odu var eləyən hər şeyi yoxdan,
Narazı olsam da taledən, baxtdan,
Dilimdən Allaha çox şükür düşür.
Dilini bilsəmdə qayanın, daşın,
Heç vaxt ayrılmadı bəladan başım,
Kiminə ev gəlir, kiminə maşın,
Dayandur Sevginə təşəkkür düşür.
DƏRƏNIN DƏRDI
Dağlar “Yanıq Kərəm”, dərə “Lələ”di,
“Kərəm”in ardınca çəkdi öz köçün.
Dərələr özünü şəhid eylədi,
Dağları göylərə qaldırmaq üçün.
Dərədən güc alıb qalxdı ayağa,
Qoşuldu göylərdə bulud köçünə.
Daşını, qumunu verənde dağa,
Dağlardan ummadı dərələr heç nə.
Dərənin köksündən dikəldi qalxdı,
Kəsdi yolu-izi, bəndi-bərəni.
Göydə şimşəklərə qarışdı başı,
Görmədi ayağı altda dərəni.
Dağlardan həmişə bəla görübdü,
Selindən yaşlıdı gözü dərənin.
Canının odunu dağa veribdi,
Günə həsrət qalıb özü dərənin.
Əgər olmasaydı dərə zəhməti,
Dağlar buludlardan verməzdi soraq.
Dağ da bilməlidi bir həqiqəti,
Dərə olmasaydı dağ olmazdı dağ.
Dərənin canını illərdən bəri,
Alsa da ürəyi dolmaz dağların.
Dərələr torpağın istəsə geri,
Boyu bir təpəcən qalmaz dağların.
Qüssədən, ağrıdan qulağı kardı,
Eşitmir zirvədə yüz tufan əsə.
Dağın dağ olmağı xəyal olardı,
Dərələr özünü qurban verməsə.
Can atır dağların altından çıxa,
Səsin eşidən yox, hay-haray salıb.
Dərədə taqət yox ayağa qalxa,
Dağda da nə insaf, nə mürvət qalıb.
Dərə, dərdli dərə, döz, dözək hələ,
Bir gün dərdlərimiz sökülər daş-daş.
Sənin çiynindəki bir dağdı elə,
Mənim çiynimdəki görünmür, qardaş.
ƏL AĞACI
Əl ağacı demə, xətrimə dəydi,
İgidin əlində ər ağacıdı.
Qurdu damaq eylər, oğrunu peşman,
Çobanın çiynində zor ağacıdı.
Qorxağın əlində darıxar, bezər,
Mərdlə hər ağrıya, acıya dözər,
Kişinin çiynində bayrağa bənzər,
Nakişi başında dar ağacıdı.
Barını gəzirik hey budaq, budaq,
Demirik bir yol da qolundan tutaq,
Pulluya sandıqdı, tüfəngə qundaq,
Qeyrət ağacıdı, ar ağacıdı.
Başda papağımız qeyrət tacımız,
Halala öyrəşib çörək sacımız,
Nə qədər sağıqsa əl ağacımız,
Öləndə qəbirdə gor ağacıdı.
Daynadur, şeir də dövlətdi, vardı,
Acgözə bu dünya özü də dardı,
Çolağa çəlikdi, bağbana bardı,
Dəryada gəminin dor ağacıdı.
ALATORAN
Alatoran: şər əməllərin və
şər əməllilərin fəaliyyət dövrü.
Cinin, şeyatının gələn vədəsi,
Yarasaların səbirsizliklə gözlədiyi
uçuş məqamı,
Qurbağaların zəhlə tökən qurultusu.
Dan yeri qızarınca,
Günəş üfüqdən boy verincə
Şər əməllər çəkilər
öz hücrəsinə.
Cin-şəyatın gözə görünməz,
Yarasalar divar deşiyi axtarar,
Dəcəl bir uşağın atdığı daş,
Kəsər qurbağaların
Zəhlə tökən səsini.
Nə yaxşı ki, işıqlı səhərlər var,
İşıqlı adamlar var, İlahi!
İlahi, nə imiş dünya dediyin
İlahi, nə imiş dünya dediyin,
Didib, parçalayır adam, adamı.
Öz adı adamlar göylə əlləşir,
Yerisə yandırır adam, adamı.
Tac əhli olmayan bil, taca çatmaz,
Min bir hikmət söylə, söz aca çatmaz,
Hər saya gələnlər sayğaca çatmaz,
Var çeviz adamı, badam adamı.
Bir azca sevinc ver gülüm, İlahi,
Tanınsın közümlə, külüm, İlahi,
Elə adiləşib ölüm, İlahi,
Daha qorxutmyır edam adamı.
Olmayıb heç zaman ehtiyacları,
Harınlar anlamaz qarnı acları,
İndi muzeylikdir dar ağacları,
İndi sözdən asır adam, adamı.
Nə günüm bir gündür, nə gecəm gecə,
Verdiyin dərdlərə dözüm mən necə,
Gərək qız qalaydı “Həvva” eləcə,
Gərək əkməyəydi “Adəm” adamı.
MƏNI SEVƏCƏKSƏN ÖLƏNDƏN SONRA
Ölüm gətirəcək səadətini,
Ümidlə boylanma gələn sabaha.
Öləndə tapacam məhəbbətimi,
Ölünün qiyməti diridən baha.
Məni sevəcəksən öləndən sonra.
Gəncliyim həsrətin odunda yanıb,
Hicranın dadını çəkənlər bilər.
Gündüzlər başının üstə dolanıb,
Yuxuna gələcək ruhum gecələr,
Məni sevəcəksən öləndən sonra.
Tellərin siləcək alın tərini,
Doğmalar yad olub səndən qaçacaq,
İsladıb zil qara kirpiklərini,
Göz yaşın gözündə çiçək açacaq.
Məni sevəcəksən öləndən sonra.
İllər gətirəcək yaş üstə yaşı,
Bu sirri qəlbində saxlayacaqsan.
Həmdəmin olacaq bir məzar daşı,
Önündə diz çöküb ağlayacaqsan.
Məni sevəcəksən öləndən sonra
Yandıran hicranın odunda məni,
Çıxmadıq sevginin sınaqlarından.
Başdaşım köksünə sığacaq səni,
Öpəcək şeh düşmüş yanaqlarından
Məni sevəcəksən öləndən sonra.
Hələ ki, ömür elə sən gülə-gülə,
Hələ yetişməyib sənə bəd xəbər.
Əzizim taleyim yazılıb belə,
Mən diri bədbəxtəm ölü bəxtəvər.
Məni sevəcəksən öləndən sonra.
MƏN “KƏRƏM” OLMASAM…
Naləsi qarsıyır dağı-dərəni,
Xayalım yol alıb uzaq keçmişə.
Telli saz yandırır “Yanıq Kərəmi”
Lənət oxuyuram “Qara Keşişə”.
Çal aşıq sazından qala boylanır,
Çal özün atəşə bələsin Kərəm.
Ərzuruma gedən yola boylanır,
Deyəsən itirib “Lələ”sin “Kərəm”.
“Kərəm” də bir oğul ola bilməyib,
Guya sevənlərə tale kəm baxır.
Keşişdən bir qızı ala bilməyib,
Min ildi milləti yandırıb, yaxır.
Qanmamaq dərd deyil, istəsən qanmaq,
Qanmaz qana bilər, qandıran olsa.
Nə böyük iş imiş, “Kərəm” tək, yanmaq,
“Əsli” tək od vurub yandıran olsa.
Alışan bax mənəm, say ulduzları,
Boylansın, sinəmdə dağlar görərsən.
“Yanıq Kərəmi”yə süzən qızları,
Sevgin yanğısına ağlar görərsən.
Tellərin qıvrılsın günəş üzündə,
Gözəllik önündə naşı deyiləm,
“Əsli” sevgisini sən tap özündə,
Mən “Kərəm” olmasam kişi deyiləm.
QIRX YAŞIN MƏHƏBBƏTI
Yaman gecikmisən, yaman əzizim,
Daha alışmağa odum qalmayıb.
Həsrət gözlərimi pərdələyibi,
Dilimdə, ağzımda dadım qalmayıb.
İl olar sevənin hər keçən günü,
Sevgin məşəl olar, hicranın çəksən.
Gözümün odunda qızdırsam səni,
Saçımın qarında üşüyəcəksən.
Bəlkə əfsanəvi qız qalasısan,
Sevgiyə yeni bir ad gətirmisən.
Yoxsa sən zerdüştün qız balasısan,
Mənə alışmağa od gətirmisən?
Odlu baxışında qorxu-səksəkə,
Əridib içimi muma döndərib.
Göylərdən zühur edən mələksən bəlkə,
Tanrı səni mənə cəza göndərib?
Qırx yaşda gülübdür, de baxtı kimin?
Qayıda mənim də baharım, yazım.
Bəlkə sən ruhusan ölən sevgimin,
Yenidən dünyaya gəlmisən quzum?
Mənim arzularım söz şəklində,
Mənim arzu sözüm özümə qənim.
Bəlkə “Əzrayıl”san qız şəklində,
Canımı almağa gəlmisən mənim?
Tanrıdan töhvəsən qara baxtıma,
Bəlkə də yolunda öləsiyəm mən.
Nə vaxtdan sahibsiz sevgi taxtıma,
Sən sultanlıq elə, köləsiyəm mən.
Ömrün payızında nə yaxşı gəldin,
Vallah unutmuşdum bu şən dünyanı.
Yenidən gözümə qaldırdım gülüm,
Gözümdən sürüşüb düşən dünyanı.
