TİKA Ahıska Türklerinin Yanında
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), 1944’de Gürcistan’dan sürgün edilen ve 74 yıldır farklı ülkelerde sürgün hayatını yaşayan Ahıska Türklerine yönelik çok sayıda proje hayata geçirdi.
TİKA, hâlihazırda farklı ülkelerde yaşayan Ahıska Türklerinin, anavatanları Gürcistan’ı ziyaret etmeleri için programlar düzenlemenin yanı sıra Kırgızistan, Kazakistan ve Azerbaycan gibi birçok ülkede Ahıska Türklerine eğitim, tarım ve sağlık alanında destek sağlıyor.
TİKA, 1944’te Gürcistan’dan Kırgızistan’a sürülen Ahıska Türklerinin yıllar sonra ana vatanlarını görmeleri için 3-11 Mayıs 2016’da Gürcistan’a ziyaret düzenledi. Ziyarete, sürgüne tanıklık edenlerle Ahıskalılar Derneği yetkilileri, gazeteciler ve tarihçilerden oluşan heyet eşlik etti. TİKA, geçen ay Ahıska Türklerinin yoğun yaşadığı Çüy Bölgesi Isık-Ata ilçesi Budenovka köyünde, 17 farklı milletten yaklaşık 750 öğrencinin eğitim gördüğü ortaokulun dış cephe tadilatını yaptı. Ayrıca, köydeki Nur Nariste Kreşi dış cephesinin tamirat ve boyanması TİKA’nın desteğiyle gerçekleşti. Yine, aynı ilçede yer alan Krasnoreçka köyü sakinlerinin temiz suya ulaşması için köyün iki sokağına bin 250 metre uzunluğunda boru hattı döşeyerek, köylülere temiz su sağlandı. Keneş ve Yuryevka köylerindeki içme suyu şebekeleri de yenilendi.
Ahıska Türkleri ana vatanlarını ziyaret etti
TİKA, yine Kırgızistan’da Ahıska Türklerinin toplu yaşadığı Novopavlovka köyündeki Cengiz Aytmatov Devlet Lisesinde Türkçe derslerinin verimli geçmesi için internet altyapısı olan okula masaüstü bilgisayar, lazer yazıcı, akıllı tahta projeksiyon cihazı, ses sistemi ve gerekli mobilyaları temin etti. Gürcistan’daki çalışmalar kapsamında, yıllardır Ahıska’daki köylerini ziyaret etmeyi isteyen Ahıskalılar, Dünya Ahıska Türkleri Birliği (DATÜB) ile TİKA desteğiyle 3 günlük bir program kapsamında geçen ay Ahıska bölgesinde buluştu. TİKA, Gürcistan’da arsa sahibi Ahıska Türkü ailelere ekonomik destek vermek, aynı zamanda diğer etnik kimliklere sahip yöre halkıyla entegrasyonlarını artırmak için tarımsal kalkınma projesi de gerçekleştirdi.
Eğitim, tarım ve sağlık alanında projeler
Dünya Ahıska Türkleri Birliği tarafından 14-18 Kasım 2012’de Türkiye’de düzenlenen “Ahıska Türkleri Sivil Toplum Liderleri ve Diaspora Çalıştayı”na TİKA’nın desteğiyle Azerbaycan’dan Ahıska Türklerinin katılımı sağlandı. Azerbaycan’da mukim Ahıska Türklerinin sosyal ve ekonomik durumlarının iyileştirilmesine yönelik taleplerin karşılanması amacıyla 70 ton tohumluk buğday ve gübre desteğinde bulunuldu. TİKA, Azerbaycan’ın değişik bölgelerinde aralarında Ahıska Türklerinin de yer aldığı 120 engelliye tekerlekli sandalye hediye etti.
Öte yandan, TİKA, Kazakistan’da da Ahıska Türklerinin yoğun yaşadığı Almatı şehrinin Talgar ilçesinde 320 öğrenci kapasiteli okul inşa etti. Ayrıca, Kazakistan Ahıska Türkleri Derneğinin ve Ahıska Gazetesinin teknik ekipman ihtiyacı TİKA tarafından karşılandı.
14 Kasım 1944 Ahıska Sürgünü
Ahıska Türkleri, 14 Kasım 1944 yılında, Sovyetler Birliği döneminde Stalin tarafından, bugün Gürcistan sınırları içinde kalan Ahıska bölgesindeki binlerce insan, tren vagonlarına doldurularak, Orta Asya’ya sürülmüşlerdi. Yaklaşık 17 bin insanın hayatını kaybettiği yolculuk sonunda Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan’a yerleştirilen Ahıska Türkleri, 12 yıl boyunca burada sıkıyönetim rejimi altında tutulmuştu. Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra arşivlerde, sürgünün, Stalin’in Karadeniz kıyılarını Türklerden temizleme operasyonunun bir parçası olduğu ortaya çıkmıştı. Bugün 500 bin dolayında Ahıska kökenli Türk, yoğun olarak Kazakistan, Rusya, Azerbaycan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkiye, ABD ve Ukrayna’da yaşıyor.