Refat Appazov
Refat Appazov (1920 – 2008) – belli qırımtatar alimi.
1920 senesi sentâbr 8-de Aqmescitte dünyağa kelgen Refat Appazov ilktasilini Yalta şeerindeQırımtatar mektebinde başladı, sekizinci sınıftan Rusça oqudı. Oquvdan soñ 1939senesi Moskvadaki N. Bauman adına Yüksek Tehnik oquv yurtuna(sabıq Şuralar Birliginde eñ nufuzlı oquvyurtlarından biri) kire.
Oquvnı tamamlağan soñ Moskva civarındaKaliningrad (şimdi Korolöv) şeerindeki ilmiy-tetqiqiy institutta çalışıpbaşlay, mında o ilki uzun menzilli raketler ve ŞSCB raket-kâinat tehnikasıumumiy proyekt müendisi, meşur Sergey Korolöv ile tanıştı ve onıñbivasta reberligi altında 20 yıl çalıştı. Refat Appazov tez arada yetekçiproyekt müendisler sırasında yer alıp, Çolpan ve Merih yoldaşlarınayollanılğan kâinat apparatları, Sovet-Amerika “Soyuz-Apollon”,”Energiya-Buran” raket-kâinat kompleksleriniñ proyektlerine qoşuldı.
Refat Appazov 200-den ziyade ilmiy işler müellifidir. 1935 senesiniñ devamında bir zamanlar özüniñ oquğanı Bauman aliy tehnikiy oquv yurtunda ve Moskva Aviatsiya İnstitutında ocalıq yaptı, olacaq alimlerni azırladı.
Ömrüniñ esas qısmını ilimge, qapalı,gizli müessiselerde çalışuvğa bağışlağan Refat Appazov tabiiy ki, milliyareketke açıqtan-açıq qoşulıp olamadı. 1987 senesi Qırımtatar milleti kütleviysürette Vatanğa qaytıp başlağandan soñra milliy areket saflarına qoşuldı. 1990- 1991 senesi V. Dogujiyev reberligindeki Qırımtatar halqınıñ problemlerinenoğraşqan devlet komissiyasınıñ azası oldı. 1991 senesi Aqmescitte olıpkeçken Qırımtatar halqınıñ Qurultayında iştiraketti ve Mecliske saylandı. 2008 senesindevefat etti.