Puşkin’in hayran olduğu Kırım Tatar mimari şaheseri: Hansaray’daki Gözyaşı Çeşmesi

Kırım Geray Han’ın çok sevdiği hanımı Dilârâ Bikeç’in ölümünden sonra yapılan selsebil, milyonlarca turistin dikkatini çekmeye devam ediyor.

Gözyaşı Çeşmesi, ismini suyunun damla damla akmasından almaktadır. 

Bugün çeşme, üstünde bulunan sekiz satırlık bir kitabe ve esas selsebil kısmından ibarettir. 

Asıl selsebil kısmında, istiridye kabuğu, dalda armut, gül demetleri, akant yaprakları, kâse içinde meyve, etrafında C ve S kıvrımları, bu kıvrımları birleştiren kıvrım yaprakları ve onların içinde kulecikler işlenmiş.

Gözyaşı Çeşmesi özellikle Rus hâkimiyeti döneminde birçok rivayet ve efsaneye konu edilmiş, bu yakıştırmalar edebiyat ve müzik sahasında eserlere ilham vermiş.

Bunların başında, büyük Rus şairi Aleksandr S. Puşkin’in en tanınmış eserlerinden biri olan “Bahçesaray Çeşmesi” (Bahçisarayskiy fontan) poeması gelmektedir.

Rus edebiyatının çok önemli eserlerinden biri olan bu poemanın varlığının, 1944 sonrası dönemde Bahçesaray şehrinin adının değiştirilmesini, hatta Hansaray’ın bütünüyle yok edilmesini engellediği yaygın bir görüş