Muazzez İlmiye Çığ

Doğum Tarihi 1914, Bursa  -Belli qırımtatar tamırlı Türkiyeli Sümerolog.

Muazzez İlmiye Çığ qırımtatar tamırlı olıp, 1914-de Bursada dünyağa keldi. Babası Zekeriya İtil Qırımdan Merzifonğa, anası Hamide İtil Qırımdan Bursağa köçken. Ailesi İzmirde yaşay ekende İzmirniñ Yunan ordusı tarafından zapt etilgeni içün daa emniyetli bir yer olğan Çorumğa yerleşti.

İlk mektepke Çorumda başladı. Daa soñra ailesinen beraber yañıdan Bursağa köçti. Bursada hususiy bir mektep olğan “Bizim Mektep”te Frenk tili ve keman dersleri aldı. 1926-da imtiannen Bursa Qız Muallim Mektebine (Bursa Kız Öğretmen Okulu) kirdi. 1931-de diplom aldı ve babası da muallimlik yapqan Eskişehirge tayin oldı. Eskişehirde 4,5 sene muallimlik yasadı.

1936-da Ankara Univertiteti Til ve Tarihiy Coğrafiya Fakulteti Hititologiya bölügine kirdi. Natsi Fırqasınıñ idaresindeki AlmaniyadanTürkiyege iltica etken Prof. Dr. Hans Gustav Guterboktan Hitit Tili ve Medeniyeti derslerini, Prof. Dr. Benno Landsbergerden Sümer ve Akad Tilleri ve Mesopotamiya Medeniyeti derslerini de aldı. 1940-da Ankara Universitetini bitirgen soñ İstanbul Eski Şarqiy Eserler Müzeyine tayin oldı. Aynı sene Kemal Çığnen evlendi. Müzeyde çalışqan 31 sene boyunca meslekdaşı Hatice Kızılay ve Dr. F.R. Krausnen beraber müzeyniñ anbarında olğan Sümer, Akad ve Hitit tillerinde yazılğan on biñlerce tabletni temizlep, ayırıp nomeralandırdı, 74 biñ tabletten teşekkül etken çivi yazılı belgeler arhivini meydanğa çıqardı, üç biñ tabletnini kopiyasını yasap katalog alında neşir etti, dünya ilim adamlarına beñzeri olmağan bir menba azırladı. Muazzez İlmiye Çığ müzeydeki vazifesinden 1972-de istifağa çıqtı. Sümer ve Hitit medeniyetlerini tanıtqan 13 kitap yazdı.

2000 senesinde İstanbul Universiteti özüne “Fahriy Doktor” unvanı berdi. 2005-de Anadolu Medeniyet Araştırmaları Dernegi (Anadolu Kültür Araştırmaları Derneği) tarafından Azat İnsan Mukâfatı (Özgür İnsan Ödülü) ile mukâfatlandırıldı.

Kitapları
“Kur’an İncil ve Tevrat’ın Sümer’deki Kökeni”, 1995,
“Sümerli Ludingirra – Geçmişe Dönük Bilimkurgu”, 1996,
“İbrahim Peygamber – Sümer Yazılarına ve Arkeolojik Buluntulara Göre”, 1997,
“İnanna’nın Aşkı – Sümer’de İnanç ve Kutsal Evlenme”, 1998,
“Zaman Tüneliyle Sümer’e Yolculuk”, 1998,
“Hititler ve Hattuşa – İştar’ın Kaleminden”, 2000,
“Gilgameş – Tarihte İlk Kral Kahraman”, 2000,
“Ortadoğu Uygarlık Mirası”, 2002,
“Ortadoğu Uygarlık Mirası 2”, 2003,
“Sümer Hayvan Masalları”, 2003,
“Bereket Kültü ve Mabet Fahişeliği”, 2004,
“Vatandaşlık Tepkilerim”, 2004,
“Atatürk Düşünüyor”, 2005,
“Bereket Kültü ve Mabet Fahişeliği”, 2005,
“Çivi Çiviyi Söker – Muazzez İlmiye Çığ Kitabı”, Serhat Öztürk, 2002,
“Sümerlilerde Tufan – Tufan’da Türkler”, 2008,

Türkçe

Muazzez İlmiye Çığ, (20 Haziran 1914, Bursa), Türk sümerolog.

Biyografi
 
Muazzez İlmiye Çığ
Ailesi köken olarak Kırımlı göçmenlerden olup babası Kırım’dan Amasya, Merzifon’a, annesi ise Kırım’dan Bursa’ya göçmüştür. Ailesi İzmir’de yaşamaktayken, 15 Mayıs 1919 tarihinde meydana gelen İzmir’in işgali ardından daha güvenli bir yer olan Çorum’a yerleşti[1].

Eğitim ve kariyer
İlkokula Çorum’da başladı. Daha sonra ailece Bursa’ya taşındılar. Bursa’da özel bir okul olan Bizim Mektep’te Fransızca ve keman dersleri aldı. 1926’da sınavla Bursa Kız Muallim Mektebi’ne (Bursa Kız Öğretmen Okulu) girdi. 1931 yılında mezun oldu ve babasının da öğretmenlik yapmakta olduğu Eskişehir’e tayin oldu. Eskişehir’de öğretmenlik mesleğini dört buçuk yıl yaptı. [kaynak belirtilmeli]

15 Şubat 1936 tarihinde Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Hititoloji bölümüne kaydoldu. Nazi Almanyası’ndan Türkiye’ye iltica etmiş olan ve Ankara Üniversitesi’nde dersler veren Prof. Dr. Hans Gustav Guterbock’dan Hitit Dili ve Kültürü derslerini, Prof. Dr. Benno Landsberger’den Sümer ve Akad Dilleri ve Mezopotamya Kültürü derslerini aldı. 1940 yılında Ankara Üniversitesinden mezun olduktan sonra İstanbul Eski Şark Eserleri Müzesi Çiviyazılı Belgeler Arşivine uzman olarak atandı. Aynı yıl Kemal Çığ ile evlenmişti. Müzede çalıştığı 31 yıl boyunca meslektaşı Hatice Kızılyay ve Dr. F. R. Kraus ile birlikte müzenin deposunda bulunan Sümer, Akad ve Hitit dillerinde yazılmış on binlerce tableti temizleyip, sınıflandırıp numaralandırdı, 74.000 tabletten oluşan çivi yazılı belgeler arşivini oluşturdu, 3.000 tabletin kopyasını yapıp katalog halinde yayımladı.

1957’de Münih’teki Oryantalistler Kongresi’ne katıldı. 1960’da Heidelberg Üniversitesi’nde altı aylık bir çalışma yaptı. 1965’de Roma’da sergilenen Hitit sergisini bu şehirden alarak Londra’ya götürdü. 1972’de emekliye ayrıldı.

Sümer çivi yazısı
Emeklilikten sonra bir süre yurtdışında yaşayan Muazzez İlmiye Çığ, 1988’de Philadelphia’daki Asuroloji kongresine katıldı. Prof. Kramer’in History Begins at Sumer adlı kitabını Türkçeye çevirdi ve kitap 1990’da “Tarih Sümerle Başlar” adıyla Türk Tarih Kurumu tarafından yayımlandı. Kitabın çok ilgi görmesi üzerine 1993’te çocuklara yönelik Zaman Tüneliyle Sümerlere Yolculuk da dahil Sümer ve Hitit kültürlerini tanıtan 13 kitap yazdı. [kaynak belirtilmeli]

Ödüller
Adana Tepebağ Rotary Kulübü, Meslek Hizmet Ödülü
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi tarafından Fahri Doktora unvanı, 4 Mayıs 2000
Osmaniye’nin Çardak köyü’ndeki Anadolu Kültür Araştırmaları Derneği tarafından “Özgür İnsan Ödülü”
Vatandaşlık Tepkilerim isimli kitabı, Galatasaray Rotary Kulübü tarafından İngilizceye çevrilerek Avrupa ve Amerika’daki üniversite kütüphanelerine dağıtılmıştır.