KIZILDERİLİLER

Dil bilim ve Genetik bilim verilerinden elde edilen bilgilerle Orta Asya kökenli olduğu anlaşılan Kızılderililerin dil, inanç ve kültürel yapıları Türklerle aynı özelliği göstermektedir. Yaşam tarzı, dokuma ve takılardaki kültürel benzerlik günümüzde de devam etmektedir.
İNANIŞLARI:

Şamanizm’in etkilerini taşıyan Kızılderililer, şifacıların yaptığı ayinler ve
kehanetlerle hayatlarına yön verirler. Doğaya zarar vermeden yaşamayı kutsal bir görev olarak benimserler ve toprağın kişilere ya da toplumlara değil, Dünya üzerinde yaşayan bütün insanlara ait olduğuna inanırlar. Kısacası, sanıldığı gibi vahşi değil son derece barışçıldırlar. Kızılderililerin “Tef” çalarak yaptığı şaman ayinleri bugün Orta Asya’da yaşayan bazı topluluklarda da aynen devam etmektedir.
MOTİFLERİ:

Veli Metin Türkoğlu’nun 2001 yılında yaptığı “Kızılderili ve Türk Motifleri”
araştırmalarına göre; Kuzey Amerika’nın en büyük Kızılderili rezervasyonunda yaşayan Navajo’lara ait Kilim örnekleri bazı küçük farklılıklar dışında renk, desen ve kompozisyon açısından Türk el dokumaları ile aynı özellikleri taşımaktadır.
Özellikle Navajo çuvalları renk, motif ve kompozisyon olarak Anadolu Yörük kültürü ile birebir örtüşmektedir. Yörük Kültüründe hemen hemen her çuvalda karşımıza çıkan “Pıtrak motifi” Kızılderili çuvallarında da hiç değişmeden varlığını sürdürmektedir.

ABD – Navajo kilimi Türkiye – Yörük un çuvalı Kızılderililere ait motiflerdeki detaylara inildiğinde Geometrik, Bitkisel ve Sembolik
bezemelerden oluşan motiflerin %95 oranında Türk kültürü ile bütünleştiği görülür.
Kızılderili ve Türk motiflerindeki benzerlik hatta aynılık dikkate alındığında Kızılderililerin Orta Asya kökenli oldukları kesinleşmektedir. Büyük bir olasılıkla Ata (Kök) Türklerden ayrılan bir kolun üyeleridirler.

El sanatları ile ilgili araştırmalar yapan profesörler ve uzmanlar, aynı kültüre sahip insanların dünyanın değişik yerlerine yayılmaları ve birbirlerini bir daha hiç görmemeleri durumunda bile el sanatlarındaki kültür bağının devam edeceğini belirtmişlerdir.

Kızılderili dokumasındaki “Yıldız” motifi.

Türk İslam Eserleri Müzesi’nde sergilenen Selçuklu
dönemine ait halı kesitindeki “Yıldız” motifi.

Kıl Çul üzerindeki “Yıldız” motifi – Mersin / Tarsus

Yukarıdaki görsellerde yer alan “yıldız” motifleri; Navajo dokumasında, Selçuklu
Halısında ve günümüzde dokunan Kıl Çullarda hiç değişmeden halen
kullanılmaktadır.
Pazırık, Başadur, Noinula ve diğer kurganlarda yapılan kazılarda çıkan el
dokumaları ile Kızılderili dokumalarındaki kültür bağı dikkate alındığında, Türklerin en
az 12.000 yıllık geçmişi olan zengin bir ortak kültüre sahip olduğu anlaşılmaktadır.
Özellikle el dokumaları konusunda başka hiçbir kültür bu kadar eskilere
dayanmamaktadır.

Sol resimdeki Kızılderili dokuması ile sağ resimdeki Altay Dağları’nın Pazırık vadisindeki kurgan kazılarında bulunan kilim, kompozisyon olarak aynı tarzda dokunmuştur ve aynı hikâyeyi anlatır gibidir. Duruş şekilleri, kolları ve ellerindeki eşyalar aynı şeyleri anlatırcasına benzerlik göstermektedir.

Kaynak:

• / Allan Nevins ve Henry Steele Commager – ABD Tarihi (Çeviri – Halil İnalcık) – Sayfa 216