Kırım Savaşı (4 Ekim 1853 – 30 Mart 1856)
Kırım Savaşı (1853-1856)
* Rusyanın Osmanlı Devleti üzerindeki emelleri. (Rusya Osmanlıyı HASTA ADAM olarak nitelendiriyor ve
ölmeden topraklarının paylasılmasını istiyordu. ingiltere Osmanlının toprak bütünlüğünden yana olduğunu belirterek bu isteği reddedince Rusya tek basına hareket etti.)
* Kutsal Yerler Meselesi:Rusya istanbul’a bir elçi göndererek Ortodoks kilisesinin kutsal yerlerle ilgili isteklerinin onaylanmasını istemis,Osmanlı bu isteği reddetmisti.
* Rusya’nın 1848 ihtilallerinin Avrupa’da meydana getirdiği karısıklıklardan yararlanmak istemesi.
(Avusturya’ya karsı bağımsızlık savası veren Macarlar Avusturya ve Rusya birlikleri tarafından yenilmisti. Rusya Osmanlıya sığınan bu Macarların iadesini istemisti.)
Bu sebeplerden dolayı savas Osmanlı Devleti ile Rusya arasında 1853’de basladı. Osmanlı donanması Sinop’ta Ruslar tarafından yakıldı. 1854’te İngiltere ve Fransa Osmanlı Devletinin yanında yer aldı. Sivastopol kalesi kuşatılarak alındı. Yenilen Rusya ile PARiS ANTLAŞMASI imzalandı.(1856)
NOT: Kırım Savasında ingiltere, Fransa,Sardunya ve Piyomento Osmanlı Devletinin yanında savasa girdi. Avusturya ise Eflak-Boğdan’ı isgal ederek destek verdi.
NOT: Osmanlı Devleti ilk dıs borcu Kırım savası sırasında İngiltere’den aldı.(1854)
NOT: Osmanlı Devleti Paris anlasması sırasında Avrupalı devletlerin tam desteğini kazanmak için azınlıklara geniş haklar tanıyan ISLAHAT FERMANINI ilan etti.
Kırım Savaşının Nedenleri
- Tanzimat Fermanı’nın ilanından sonra yapılan yeniliklerle Osmanlı Devleti’nin giderek güçlenmesi
- Osmanlı Devleti’ni destekleyen Batılı devletlerin 1848 İhtilalleri ile meşgul olmaları
- Rusya’nın, Osmanlı topraklarını paylaşma teklifinin İngiltere tarafından kabul edilmemesi (Hasta Adam Projesi)
- Rusya’nın kutsal yerleri koruma ve buraların bakımı hususunda Osmanlı Devleti’nden yeni haklar talep etmesi, Ortodoksları himaye etme haklarını genişletmek istemesi
- Rusya’nın Boğazlar ve İstanbul’a yerleşmek, Balkanlarda kendisine bağlı devletler kurmak istemesi
- Rusya’nın Eflâk ve Boğdan’ı işgal etmesi
- Rusya’nın Sinop önlerinde Osmanlı donanmasını yakması (Sinop Baskını -1853)
-
Kırım Savaşı’nın Gelişimi
Bu savaşta İngiltere, Fransa ve Piyemonte (İtalya) Osmanlı Devleti’nin yanında yer almıştır. Piyemonte’nin bu ittifaka katılma nedeni, İtalyan birliğini sağlamak için İngiltere ve Fransa’nın desteğini almak istemesidir. Avusturya, Rusların Tuna’nın güneyine inmemesi koşuluyla tarafsız kalmayı kabul etmişti.
Avusturya kuvvetleri Osmanlılarla anlaşarak, Rus ordusunun boşalttığı Eflâk ve Boğdan’ı geçici olarak işgal etti. İttifak ordusu Sivastopol’u aldı. Çar Birinci Nikola öldü. Çar İkinci Aleksandr barış istedi.Kırım Savaşı’nın Sonuçları
- Müttefikler kazandı.
- Osmanlı Devleti, savaşta olduğu gibi barış görüşmelerinde de İngiltere ve Fransa’nın desteğini alabilmek için azınlıklara çok geniş haklar getiren Islahat Fermanı’nı ilan etti.
- Paris Antlaşması imzalandı.
- Kırım Savaşı esnasında Osmanlı Devleti ilk defa İngiltere’den dış borç aldı.