Kıpçak Atabek Devleti – Ahıska Türkleri
Ahıska Türkleri kökenleri Deşt-i Kıpçak Devletine bağlı Kıpçak Türkleri’dir. Gürcüstan Kralı ll. David Selçuklular’a ve İranlılar’a karşı savaşacak ordusu olmadığından Kıpçak Türklerini Ülkesine davet etmiştir. 1118-1120 yıllarında Azak Denizi doğusu ve Kafkaslar’ın kuzeyinden gelen 45.000 Kıpçak Türk’ünü Ahıska, Artvin, Ardahan, Tortum, Oltu, Narman civarına yerleştirmiş ve güçlü bir ordu kurmuşlardır. Gürcistan bu ordu sayesinde güçlenmiştir. Kıpçak Türkleri 1267 tarihinde Gürcü Devleti’ne bağlı özerk bir Kıpçak Türk Devleti kurmuş ve bir süre sonra Gürcülerle beraber yaşayamayacaklarını anlayıp bağımsızlıklarını ilan etmişlerdir. 1578 yılında Atabek devletinin son lideri Atabekli Mustafa hrıstiyanlığı terk ederek İslam’ı kabul etmiş ve Atabek Devleti’nin Osmanlıya katılmasını kabul etmiştir. Atabek Devleti 1578 yılında Osmanlı Devletine katıldı ve bölgedeki tüm Kıpçak Türkleri de Hrıstiyanlığı terk ederek İslam dinine geçiş yapmışlardır.