Hacı Zeynalabdin Tağıyev ömrünün 80 sinnində tələbə qızlara nəyi məsləhət görürdü

Mülki general xeyriyyəçi   Hacı Zeynalabdin Tağıyev  həzrətləri ömrünün  80  sinnində tələbə qızlara nəyi  məsləhət görürdü?

Bakıda  1911-1912-ci illərdə nəşr olunan  “İşlq” qəzetindndə görkəmli xeyriyyəçi  H.Z.Tağıyev haqqlnda  çöxlu maraqlı yazılar, özündə zəngin tarixi informasiyaları əks etdiirən  materiallar  vardır.Təəssüf ki, bunlar tədquqatşıların  şoxunun ərəb əlifbalı yazılara nabələdliyi üzündən  köıgədə qalmıışdır. Qəzetin 19 mart 1911-ci iıə aid  9-cu nömrəsindəki baş məqalə   bu cəhətdın diqqəti cəlb edir.

Yazının müəllifi  H.Z,Tağıyevi yaxşı tanıyan,onunla hər gün iş. birliyinə görə təmasda oıan hüquqşünas,rərcüməçi, publisist, “İşıq” qəzetinin naşiri Mustafa bəy Əlibəyovdur.

***

1911-ci ilin novruz bayramı ərəfəsində  H.Z.Tağıyev  tələbə qızları bayram münasibətiıə təbrik etmək üçün .
şəhərin hörmətli adamları iıə birlikdə Bakı Qızlar Məktəbinə gəlir.Bayram salamlaşmasından,hədiyyələrin təqdimindən sonra  o,tələbə qlzları böyük salona – akt zalına  dəvət edir.Hacı burada özünün divardan asılmış  boyu böyüklüyündə 
çərçivəyə salımış portretini qızlara göztərib deyir:

“Baıalarım,görürsünüzmü,  butada mənim sağ əlim Qurani -Kərimin üstündədir,soı əlomdə tutduğum isə qəzetədir!”

…H.Z.Tağıyev bayram çıxışını maraqlı, yaddaqalan ,iəsirli  öyüd-nəsihətlərlə qirtarıb, gələcəklərinə  inandığı elmə həvəskar olan tələbə qlzlardan ayrılıb, onu müşayiət edənlərlə birlikdə,  himayədarlıq etdiy məktəbin binasını  alqış sədaları altında tərk edir. 

Səxavətdə Hatəmi-Taidən heç də geri qalmayan H.Z.Tağırevin  Qızlar Məktəbindəki bu portretinin müəllifi məlum deyil.Məlum  olan odur ki, 1912-ci ildə Bakıya H.Z.Tağıyevin sifarişi ilə  görkəmli xeyrityyəçinin portretini çəkməyə gələn məşhur rus rəssamı İ.Brodski özünü əziyyətə salmadan  bu portretin  elementlərindən ustalıqla,lakin heç bir xatlrlama vermədən istifadə etmişdir.

H.Z.Tağıyevin  indi sərgi salomlarını bəzəyən portretində  general  qiyafəsində oıan xeyriyyəçinin sol əlində ağ əlcək görünür.Əslində bu,bərpaşı rəssamın təxəyyülünün məhsuludur; sovet dövründə

uzun müddət  muzeyin zirzəmisində bükülmüş halda baxımsız qalan portretin bərpası zamamı  H.ZTağıyevin  sol əıindəki əşyanım qəzet ola biləcəyi bərpaçı rəssamın ağılna belə gətirməmişdir.

Rəssamı bəlkə  qınamaq da oımazdı

Məsələ birasındadlr ki,elmə, təhsilə,sənətə,kitab nəşrinə, mətbu sözə yüksək qiymət verən H.Z.Tağıyev  oxumağı və yazmağı bacarmırdı.

Nazim Nəsrəddinov,

Azərbaycan Respublikasının Əməkdar müəllimi

Bakı

23.03.2020