Kırım’da Tiyatro
Paleolitik, Neolitik ve Tunç çağı eserleri Kırım’da fazlası ile bulunmaktadır. Antik Yunan mitolojisi, Zemleopisanie sürü Tauris (Kırım) ve Euxine (Karadeniz) tarafından olan kıyıları ile çok önemlidir.
(M.Ö. XII – M.Ö. XIII ) yüzyıllarda “Argonauts “ile ilgili efsaneler, gelenekler, Times – Colchis birlikte Tauris en ünlü Yunan mitolojilerinde olan sahne ve tiyatronun varlığı Kırım’daki kazılarda belli oldu…
Kimmerler, İskitler ve markalar, eski yazılı geleneklerinin varlığı, Kırım’ da yaşayanlar için Kırım hakkında önemli kaynaklara bağlı bilgiler verdi. Kültürlerin tarihi kalıntılar ı Güney ve Batı Kırım dağlar ile ve bütün Kirim topraklarin kazilarinda görülmektedir. Ve bu baglamda tiyatro sanatinin genis bir resmini acar.
Kırımtatar sahne sanatları, geleneksel kültürün yerli ve yabancı araştırma tarihinin içersinde teorik genellemele olarak ihtiyacı vardır. Kırımtatar halk ve sahne sanatları, eski çağlardan örtüşen ve Akdeniz ve Karadeniz’ de, Balkanlar, Orta Doğu, Avrasya bozkırlarında çeşitli kabilelerin kültürleri ile Doğu Avrupa ve Kafkas bölgeleri halklarının karşılıklı kültür sentezleri Kırım yarımadası üzerinde gelişmiştir. Onlardan kuzey İran ve Kuzey- Doğu İran kökenli çoğunlukla göçebe kabileler vardı ve daha sonra önce geniş Orta Asya Ural-Altay kabilelerinin yanında Türk kökenli, çeşitli zamanlarda yeni etno-kültürel topluluk Kırım’da Türkçe konuşan insanlar yüzyıllar sonra şekillenmeye başladı.
Modern Kırımtatar halk ve sahne sanatında ortaçağ’ da olmak üzere Kırım’da , asırlık kültürel geleneklerinin mirası Rus ve sözde Sovyet kültürü, Bizans, İran, Yunan, İskandinavya, Almanya, Selçuklu, Altınorda, Osmanlı, yansımalarını görülmektedir. Bu gün Türk-İslam kültürü, ile Avrupa kültürünü şekillendirilmesinde, Kırımtatar Kültürünün ve sanatının katkısı vardır.
Ortaçağ Bizans dünyanın üç büyük medeniyetin kültürel genleri ve gelenekleri Kırım’da yaşadı. Slav-Hıristiyan kültür dünyasının çevrili tarihi ve jeo-politik nedenlerden dolayı sonuç olarak Kırımtatar kültürü zor bir şekilde kendi benliğine kavuşmaya günümüzde çalışmaktadır.
Kırım Yarımadası’ndaki binlerce yıl içinde meydana gelen uzun etnik süreçler, dört yerli Crimean etnik grupların oluşumunu ile tamamlanmıştır. Bu durumda Kırımtatar halkının yeni bir tarihsel Türk-İslam etnik toplulukları yanı sıra, Karaylar (Kırım karayları) kırımçaklar (kyrymchahlar) ve Greko-Tatarların (Urum) Türkçe konuşan etnik ve dinsel topluluklardı.
Halk müziği, hayat, gelenekler, yemekler, halk kostümleri, halk mimarisi ve diğer detaylar günlük yaşamın yönleri ile kimliği görülen Kırımtatar geleneksel kültürü Kırım Hanlığının bir parçası olarak oldu. Kırımtatar halk yerli kültür ulusal gelenekleri ile ilgilenenlerin sanatları devamlı olarak başta Rusya ve diğer milletler tarafından engellenmiştir.
Kendi ana topraklarında insanların kitlesel geri dönüş ve yeniden yerleşim süreci, kendi kültürel mirasın canlandırılması, modern dünyada Kırımtatarlarının kendi kendini tanımlama sorunu ile ilişkiler kişiler için özel bir önem taşımaktadır.
Vatan Kırım’da tiyatro çok eski zamanlarda yapılan bir tiyatro Heresoneste inşa edilmiştir. Antik Heresones kentinde yapılan arkeolojik kazılarda (2500) senesi öncesi tiyatro olduğuna dair bilgilere rastlanmıştır…
