ŞAİR VE ANA – Ervin BEKİROV

ŞAİR VE ANA Ervin BEKİROV

Dünyada er şeyniñ qıymeti ola,
Ana qıymetiniñ yoqtır ölçüsi.
Ayatnıñ qaç çeşit ziyneti olsa,
Ebediy qalğan şey – tek Ana tüsü.

Ana! Ne qadar büyük söz, muqaddes añlam! Ne qadar qıymetli ve aziz sıma! Bu müteber zat aqqında tüşünmegen insan, medh etmegen şair, yırlamağan yırcı bardırmı? Analar aqqında aytılğanda, eñ evelâ, “merhamet” sözü añıla. Kerçekten de, Ananıñ öz evlâdına olğan merhametini iç bir şeynen ölçemek mümkün degil. Şu sebepten de evlâtlarnıñ Ana ögündeki boyun-borcu ömürliktir. Bu borcnı ödemek içün Ananı tek sevip-saymaq, izzetlemek azlıq ete. Bunıñ içün şair öz qalbindeki eñ nadir sözlerni tapıp, şiir yaza, ressam Ananıñ süretini yapmaq içün tekrarlanmaz renkler qıdıra, besteci eñ nazik nağmelerden ibaret yır yarata.
Bu dünyanı pek erte terk etken aqiqiy istidat saibi Şakir Selim de Ana aqqında, qadın-qızlar aqqında bir sıra eserler yazdı. Olar sayıca pek de çoq degiller, şunıñ içün olsa kerek, iç biri digerine beñzemey, biri-birini tekrarlamay.
İşte, o da anasına bağışlap yazğan ilk eserlerinden birinde şu borcunı bere:

“… Bahtlı yıldız tübünde men doğğan ekenim,
Köresiñmi, şiir yazam, saña bağışlap.
Degen ediñ: orar, balam, er kes ekkenin,
Ne büyük baht şiir yazmaq seni alğışlap!

Onıñ “Anam, seni pek sağındım!” dep adlandırılğan şiiriniñ tesiri yürekniñ tör-töründe gizlengen is-duyğularnı qozğay. Şiirni oqup, ister-istemez öz anañ aqqında oylanasıñ. Hususan şiirdeki:
“Biz beraber qarşılardıq tañlarnı, belkim,
Qayğırmağan olsa ediñ yalıñız meni.
Anasına borc ödemey bahtlı olğan kim?
Borc ödemek içün qaydan alayım seni?”
degen satırlar sağ analarımıznıñ qadirini bilmege, olarnı, köz bebegi kibi, aybetlep qorumağa çağıra.
Ana aqqında yazmaq ne qadar küç, meşaqatlı iş ekenini şu satırlarnı kâğıtqa keçirgende teren is ettim. Maña köre, eger Ana aqqında cemi sözler samimiy olmasa, olar yürekten çıqmasa, demek, güya analarğa hiyanetlik yapılğan kibi ola. Bu – daa adiy bir maqaleçik yazmaqnen bağlı qıyınlıq. Ya, bunı şiir tarzında ifadelemek qolaymı? Bu manada Şakir Selimniñ şiirleri ğayet sade, lâkin samimiy duyğularnen siñirilgen.
Analarnıñ öz evlâtlarına merhameti sı¬ñırsız ekenini ne qadar tekrarlasañ da lâyıq. Eş-dostlarnıñ merhameti, aqrabanıñ merhameti iç bir vaqıt Ananıñ merhameti kibi olamaz. Şakir Selimniñ talantı ise insannıñ şöyle nazik duyğularını abaylap, soñra olarnı bediiy şekilde başqalarına yetkize bilmektedir.
Ey, günasız, yañı doğğan bahtlı evlâtlar,
Emdiñizmi ana sütün qana ve qana,
Biliñiz ki, sizni bekley sütday aq yollar,
Biliñiz ki, eñ muqaddes insan bu – Ana!
Elbet, şairniñ analarğa bağışlanğan episi şiirleri küçlü, lâkin mına bu satırlarda şairniñ davuşı başqaca tüs ala. Biri-birini deñiştirgen de ayqıruv, de sakinlik aynı bu yerde hucur körünmeyler. Çünki bu dertni tek bir tavurnen ifadelemek mümkün degil:
Añlamadım, niçün senden ayrılğan künde
Qarışmadı töpemdeki köknen qara yer?
Biz, evlâtlar, analardan ayrılğan ande
Razı edim Ay ve Küneş tutulsa eger.

Razı edim, deryalarnıñ suvu yerine
Sadaqatlı evlâtlarnıñ közyaşı aqsa.
Eñ yağmurlı, qarlı künler qaytsa kerige,
Bütün alem matem tutıp qaralar taqsa.

Yuqarıda aytqanımız kibi, Şakir Selim müteber zat – Ananı yırladı, Ananı şerefledi, em bir kereçik bile yalan söz işletmedi. O, Anağa özünden bir maneviy eykel qoymağa areket etti ve, zanımca, bunı becere bildi.
Eminim, şairniñ Anağa bağışlanğan acayip eserleri daa çoq evlâtlarğa Ana kibi müteber sıma ögündeki boyun-borclarını ödemege yardım eter.