Türkiye-Ermenistan ilişkileri farklı bir zeminde! – Elman Veliyev
Türkiye-Ermenistan ilişkileri farklı bir zeminde!”
İki taraf arasındaki gerilimin başlangıcı;
İki taraf arasındaki gerilimin düyümlenmesi
Son olarak iki taraf arasındaki tansiyonun düşürülmesi.
Ermenistan iki komşu ülkeyle ilişkilerini düzeltirse, ne kazanır ne kaybeder❓
Ermenistan 1992/93 yıllarında Azerbaycan topraklarını işgal ettikten sonra Türk tarafı Ermenistan ile sınırlarını kapattı. Bu aşamaya kadar iki taraf arasındaki ekonomik ilişkiler normaldi. Ermenistan’ın ekonomik açığının çoğu Türkiye tarafından karşılanıyordu. Türkiye Ermenistan’a petrol dışı ürünler ihraç ederdi ama işler sınırları kapatma noktasına gelince Ermenistan için karanlık günler başladı!
Sonunda, yaklaşık 30 yıl sonra iki taraf diplomatik görüşmelere başladı! Türkiye’nin bu adımı atmasının bir şartı vardı, o da Ermenistan’ın Azerbaycan ile uzlaşmasıydı!
Ermeni tarafı, Rusya’dan Türkiye ile ilişkileri düzeltmesini istedi. Türkiye’nin (Gürcistan hariç) önerdiği 3+3 formatının ilk toplantısı 10 Aralık’ta Moskova’da yapıldı. Bu görüşmede Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin de ele alındığını düşünüyorum. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, bu görüşmenin ardından iki taraf arasında charter seferlerinin yeniden başlayacağını duyurdu!
Türk tarafı, Ermenistan ile ilişkileri istikrara kavuşturmak için eski ABD Büyükelçisi Serdar Kılıç’ı da atadı.
Bu toplantıdan önce 26 Kasım’da Soçi’de üçlü bir toplantı yapıldı. Çatışmanın tarafları arasındaki sorunların çözülmesi için önemli adımlar atılmıştır. Taraflar, iletişim açma sorununu çözmek için sınırlandırma ve sınırlama sürecini başlatma konusunda anlaştılar. Yani Türkiye’nin Ermenistan’a koyduğu şartı yerine getirdiği için Türkiye olumlu bir adım atmaya başladı!
Ermenistan, iki komşusu Türkiye ve Azerbaycan ile diplomatik müzakereler bağlamında kavramsal bir yaklaşım sergilerse ne kazanacak ya da kaybedecek?
Bölgenin jeopolitik manzarası tamamen farklıdır. Ermeni etnik grubu arasında Rus karşıtı nefret yükseldi. Ermeniler artıq yıllardır Ermenistan’ı kimlerin savaşa teşvik ettiğini, kimin barış bağlamında bir yaklaşım sergilediğini çok iyi biliyorlar!
Karabağ ihtilafından önce Ermeniler Türkiye ve Azerbaycan’da yaşadılar ve çalıştılar. Ermeniler Türkiye’de Azerbaycan’dan daha uzun süre yaşadılar. Uzun süredir Ermeniler için soykırım, sürgün gibi olumsuz olaylar yaşanmamaktadır. “Ermeni hükümeti” kendi çıkarlarını gözetmeye çalışan güçlerin tahrikine uyayaq komşuları ile çatışmalara başladı.
Ermenistan Türkiye ile olan durumu yeni bir arenaya taşıyabilirse, onun için daha başarılı olur!
Rusya’nın da iki taraf arasındaki diyaloğun yoğunlaştırılmasında önemli bir rol oynayacağını düşünüyorum.
