LİBYA’DA HAFTER DARBESİNE TÜRKİYE FRENİ
Libya’da Halife Hafter saflarındaki Rus güvenlik şirketi Wagner’e mensup 1600 kadar paralı asker, Beni Velid Havalimanı’ndan askeri kargo uçağı ile bilinmeyen bir noktaya tahliye edildi. Kremlin Sarayı’nın yemek işini yönettiği için “Şef” lakabıyla anılan Yevgeny Prigozhin’e ait güvenlik şirketi Wagner grubu, Suriye, Ukrayna, Libya ve Afrika ülkelerinde paralı askerleri ve siyasi faaliyetleriyle tanınıyor. Rusya’nın Kırım’ı yasa dışı ilhakı ve Ukrayna’nın doğusundaki ayrılıkçı gruplara Moskova’nın desteği sırasında ismi sıkça duyulan Wagner, BM raporlarına göre yaklaşık binden fazla paralı askeriyle Trablus’un sıcak cephe hatlarında Hafter için savaşıyordu.
6 milyon nüfuslu ülkenin temel sebepleri arasında, Akdeniz’deki gaz ve enerji kaynaklarının paylaşımıyla ilgili gerilimler geliyor. Bir yandan Avrupa ülkelerinin diğer yandan bazı Arap ülkelerinin menfaatlerinin çatışma alanı hâline gelen Libya, Akdeniz’deki mücadelede çok stratejik bir konuma yükseldi. Ankara’nın Libya’da sergilediği kararlı tutum, hem Hafter milisleri hem de onların destekçileri Mısır, Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Fransa gibi güçler için de önemli mesajlar içeriyor.
İki farklı hükümet tarafından yönetilen ve coğrafi olarak da üçe bölünmüş durumda olan Libya’da yabancı ülkelerin de bu çatışmaya giderek daha çok müdahil olması ve farklı grupları desteklemesi çatışmaların sürmesinde önemli rol oynuyor.
Libya’da meşru hükümet güçlerinin Türk SİHA’ları hava gücü tarafından korunması, stratejik noktalar ve askeri noktalar Rus yapımı Pantsir hava savunma sistemlerinin kısa sürede devre dışı bırakılması ile Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerden ‘ateşkes’ ve ‘diyalog’ çağrıları birbirini izledi.
Şimdi Rusya açısından sıkıntılı bir süreç başlıyor. Libya’nın Suriyeleştirilmesi’ hedefinde olduğunu, son günlerde Hafter yanlılarının aldığı ağır mağlubiyetlerle sahadaki denklemin değiştiğini görmek mümkün. “Wagner gibi paramiliter unsurlarla sağlanan yardımlar ve siyasi desteklere rağmen Libya’da işler Rusya’nın istediğini gibi gitmiyor.
Türkiye’nin yaptığı bu hamle karşısında, Hafter’in sadece batıda kazandığı yerler değil, doğudaki mevcut yerleri de elinden gidebilir. Tabi bu durum sadece Rusya için değil Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır için de alarm çalması demek. Bu nedenle onlar da Hafter yerine daha güçlü birinin göreve gelmesi durumunu yüksek sesle konuşmaya başladılar.
Eğer atılan adımlar devam eder ve Hafter devreden çıkarsa bu durum Türkiye ile Libya arasındaki deniz yetki mutabakatının tam olarak devreye girmesi anlamına gelecek. Eğer bu gerçekleşirse Rusya’nın Doğu Akdeniz’deki varlığı sadece Suriye’nin kara suları ile sınırlı kalacak.
