Şevki Bektöre
Şevki Bektöre 1888 yılında, Romanya’da Kavlaklar köyünde bir öğretmen ailesinde doğmuştur.
Henüz beş yaşında iken ailesi, Ankara’nın Polatlı ilçesinebağlı Karakaya köyüne göç etti.
İlk okulunu köyde ve rüşdiye tahsilini Haymana kasabasında aldı. Daha sonra tahsiline devam etmek için İstanbul’a gönderildi.1912’de okuduğu İlahiyat fakültesinden ayrılarakgönüllü olarak Balkan savaşına gitti.
Kırım’a ilk defa 1909 yılında giden şair KırımTatar folklor ve etnografyası ile uğraştı. 1914’te Birinci Dünya Savaşı başladığı zaman, Şevki Bektöre Kırım’da hocalık yapıyordu. Savaş başladığı zaman, İran üzerinden Türkiye’nin Van şehrine gelerek Türk ordusuna katıldı.
1918 yılında evlenerek eşi Hamide Hanım ile birlikte Kırım’a geri dönerek Aluşta bölgesininKuru Özen köyünde açtığı mektepte ders vermeye başladı.
Kırım’da açlığın olduğu 1921-1922 yılları arasında Totay Köy’deki öğretmenler yüksek okulunda çalıştı. Daha sonra Dağıstan’a giderek oradaki TemirHan Şura şehrinin pedagoji yüksek okulunda çalıştı.
1924 yılında bakü şehrinde toplanan türkologlar toplantısına Dağıstan vekili sıfatıyla katıldı.
1926 yılından itibaren Aşkabat şehrinin pedagoji yüksek okulunda öğrenci işleri müdürü olarak görev yapıyor. O dönemde kısa bir süre ile Karaçay Çerkeş bölgesinin Batalpaşmsk şehrinde de çalışmıştır.
25 Mart 1932’de KGB’nin adamları tarafından yakalanıp milliyetçilikle suçlanarak 10 yıl ağır hapis cezasına çarptırıldı. Hapisten çıktıktan sonra Özbekistan’daki Yangiyul şehrinde oturdu. Kendisinin Türk vatandaşı
olduğunu gösteren pasaportunu iade etmeleri için Moskova’ya dilekçeler yazdı. 17 Aralık 1948’de KGB’nin adamları tarafından yakalanarak bir kaç ay sonra “tehlikeli şahıs” sıfatıyla Sibirya’ya Bolşaya Murta köyüne sürüldü. 1956 yılında Türkiye elçiliğive ailesinin dilekçeleri üzerine serbest bırakılarak İstanbul’a döndü.
Şevki Bektöre, ilk şiirlerini gençlik çağında yazmaya başlamıştır. 1917 yılında “Türk Yurdu” isimli mecmuada onun “Şilem” adlı şiiri basılıdı.
Kırım’a geldikten sonra 1918-1919 yıllarında Kuru Özen’de “Şarşur” isimli clyazma mecmuasını hazırlayıp köy halkına dağıttı, 1920 yılında Akmescit’te”Ergenekon” isimli şiirler mecmuasını neşretti. 1923 yılında Totay köy’de onun “Tatarca Sarf ve Nahv”, 1925 yılında yine Akmescit’te “Tatar Elifbesi” ve 1927 ‘de Aşkabat’ta “Türkmen Dilinin Sarfı”isimli kitapları neşredildi. Vefatından sonra, 1965 yılında Türkiye’de “Volga Qızıl Aqarken” isimli hatıra kitabı basıldı…
Kaynak http://docs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari/Edebiyat/Kirim.Turk.Tatar.Edebiyati_cilt13/
