SARANLIQ, YÜZSÜZLİK, KÖRMEMİŞLİK, MAQTANÇAQLIQ AQQINDA ATALAR SÖZÜ
Adamaqnen mal bitmez,
Aq saqlasın bergenden.
Sarannıñ bağı yeşermez.
Sarannıñ aşı pişmez,
Qazanı ottan tüşmez.
Özü et aşasa da, süyekten közüni ayırmaz.
Özü toyar, közü toymaz.
Körmemiş kündüz çıraq yaqar.
Körmemişniñ kününe lânet.
Deveni cardan attırğan bir tutam qamğaq.
Ötmekten qıl çıqmaz,
Sarandan pul çıqmaz.
Maqtanma qaz – üneriñ az.
Öz-özüñni maqtama, halq seni maqtasın.
Bir qurşunnen eki qoyan atılmaz.
Bir qoltuqqa eki qarpız sığmaz.
Olğanını berseñ, yüzüñ qızarmaz.
At minmegen at minse,
Ayday-ayday öldürir.
Ay ötmey, atıñnı maqtama.
Atım bar dep atlanma,
Qadınım bar dep maqtanma.
Eçki can derdinde,
Qasap mal derdinde.
Er tilki öz quyruğını maqtar.
Er quş öz yuvasını maqtar.
Qızğançınıñ aşı qarınıñnı ağırtır.
Kökten ne yağğan da, yer qabul etmegen.
Maqtanğannıñ evine bar.
Qoyan bala tapqan da, qoymağa yer tapmağan.
Qapıdan quvsañ, pencereden kirer.
Ne özü aşar, ne halqqa aşatır.
Cümertten – bir, sarandan – eki.
Yüzüniñ astarı yoq.
Eki geminiñ dümenini tutqan, deryada qalır.
Körmemiş çırağın törge iler.
Er kim iline, papiy – gölüne.
Eki qoyannıñ artından quvsañ, birini de tutamazsıñ.
Özü büyükniñ sözü büyük.
Çoqqa çapqan, azdan quru qalır.
Qurt yesinde, halq tiymesin.
Ondan bir buvğannen, bir yuvğan alsın.
İş başında maqtanma, iş bitken soñ maqtan.
Bergen, betke baqar,
Bermegen qayda baqar?
İnsan qadrini insan bilir.
Birini çayna, birini yut,
Birini eliñde azır tut.
Atsızğa at mindirme,
Tonsuzğa ton kiydirme.
Qızğançı qılnı qırq böler.
Qomşunıñ sıçanını özüniñ mışığından qızğanır.
Tamağından qızğanğannın talağı şişer.
Nefis cardan attırır.
Nefis tüpsüz quyuğa taşlatır.
İç dediler, amma çeşmeni qurut demediler.
Az bergen – candan,
Çoq bergen – maldan.
Bergen el alğan elden üstündir.