Orta Asya’nın Gizemli Halklarından ‘Duganlar’ Çinli Müslümanlar
Orta Asya’nın Gizemli Halklarından olan ‘Duganlar’ Kimdir?
Dugan- Orta Asya’nın eski Sovyetler Birliği devletlerinde yaşayan Çin kökenli Müslüman bir halka ilişkin kullanılan bir terimdir. Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’nde yaşayan Türki halklar da bu etnik grubun üyelerini “Dungan”/”Tunggan” olarak bilirler. Ancak hem Çin hem de eski Sovyetler Birliği’nde yaşayan bu etnik grubun üyeleri kendilerini Hui olarak tanımlar.
Artık bağımsızlığa kavuşmuş eski Sovyetler Birliği devletlerindeki nüfus sayımlarına göre Dunganlar, Çinlilerden ayrı bir etnik grup olarak sayılmak üzere Kazakistan (1999 nüfus sayımına göre 36.900 kişi), Kırgızistan (2009 nüfus sayımına göre 58.049 kişi) ve Rusya (2002 nüfus sayımına göre 801 kişi)’da rastlanabilir.
Duganlar,(Huiler):Çin Halk Cumhuriyeti’nde 20 milyonluk bir nüfusa sahip olduğu bilinen Hui’ler nüfuslarıyla ilgili çelişkili rakamlar vardır. Gerçek nüfuslarının 100 Milyonu geçtiği ancak Çinin nüfusta dinlerle ilgili kayıt yapmadığı söyleniyor.Moğol-Yuan hanedanlığı döneminde Çin’e göçen müslümanlara dayanır. Hui Müslümanları Çin’nin pek çok noktasında yaşıyorlar. Fakat Müslüman Hui ırkının ana vatanı olan Ningxia (Ningşia) Çin’in kuzey batısında yer alıyor. Çin’in 5 özerk bölgesinden birisi olan bu bölge 1958 yılında Ningxia Hui Özerk bölgesi olarak ilan edildi.Huiler, Çin Halk Cumhuriyeti’nin 56 etnik grubundan biri. Huiler, dil ve fiziksel yapı açısından Han ulusuna bağlı. Dinleri ise İslam. Dilleri Çince olan Huilerin dini litaratüründe ise Arapça, Farsça ve Türkçe kökenli kelimelere sık sık rastlamak mümkün. “Çinli Müslümanlar” olarak adlandırılan Huiler başta Kansu, Ninghsia, Doğu Türkistan, Yünnan ve Shantung bölgeleri olmak üzere ülkenin birçok eyalet ve şehirlerinde yaşıyorlar.
Günlük hayat içerisinde bir Hui’yi Han’dan ayıran özelliklerin başında, Huilerin, Hanların gözde yemeği domuz etini yememeleri.