MÜSTECİP  (FAZIL)  ÜLKÜSAL

MÜSTECİP  (FAZIL)  ÜLKÜSAL

     1899 – 1996

Türkiye ‘de onın adı, ve bolay tanıldı butün dünyamızğa, Dobruca qırımtatarlarının liderı o zamanlarda em bugunde en qıymetlı şahsiytetlımız, yazğan kitaplarıman bırde etken faalıyet

lerımen. Omırı geştı 1899-1996 seneler arasında. Azaplar koyınde tuvdı ( azap veya asab, os      manlı devletının askerlerı), en balaban balası kıbı Fazıl acının bırde Şaeripe hanımın, bızım aristokrasyamız. Koy mektebınde oqup bırıncı sınıflarını, lise uşın İstamnbul’ğa kete, aman marebe onın colını toqtata, Romanya Musulman Seminarın mezunı bola. 1917 cılında Qırım’ğa kete muallim bolıp, Bahçesaray, Fotisala koyınde çalışa. Ekı sene sonra kele Romanye’ge, Bukreş’te hukuk fakultesını pıtırıp ekıncı avukat nesılı bola. 1930 senesınde Bazarcik’te / Dobriç Bulgaristan da EMEL MECMUASINI qura ve onı 1935 te Kostencı’ge  ketıre.1941

senesınde Türkiy’ ge koşe, onda milliy faaliyetlerıne devam ete. Ekim 1941- Qasım 1942 senelerınde Berlin ge cıberıle Dr.Edige Kırımal man Qırımtatarların aqqına Qırımın serbestlıgını ıstemege.

Yazğan eserlerımen edebiyatımıznın klasik muellifı boldı; bız onın muyim eserlerını romencege tercüme ettık: KIRIM  TÜRK – TATARLARI (Dünü – Bugünü – Yarını ) 1980, Istanbul; KIRIM YOLUNDA  BİR ÖMÜR,  Ankara 1999; DOBRUCA ‘DAKİ KIRIM TÜRKLERİNDE ATASÖZLERİ VE DEYİMLER, Ankara üniversitesi basımevi 1970. Onın tercümelerı de bar romenceden türkçege, nasıl “Atilla, Cengiz Han, Timur, fransuzcadan  ve “Gagauzlarğa dair aqiqat”. Emel Mecmuası İstanbul’da devam ettı 1960 tan 1998 lerğeşıq; dergı bugunde şığa Türkiye de ; Romaniye deekı tılde, romence de cayıldı, yanvar 2004 ten nisan 2015 senesıbne qadar, Ülküsal nın torunların tarafından ( onın anası menım ana yağımdan qartanamnın ablası).

Türk – Tatar dünyasında “Kırım Türk Tatarları “ eserı klasik dep tanıldı. Istanbul da şıqqan bu kitap 1980 senesınde, bolay ithaf  etıle: “Bu naçiz eserimi Kırım Türk- Tatarı’nın kutsal kurtuluş davası uğrunda hayatlarını vakf veya feda etmiş olanların aziz hatıralarına bağışlıyorum.”

Ülküsal’ nın konusı tatarların tarihı, eskı zamandan kunumızge, imperya qurulış ve gelıştırme devırı, türk aşiret dinlerı, tamğalar, yaşayış, icretler, 4000 sene gerı tarihı, sosyal, ekonomi, idare, koşuvnın sebeplerı, imperya şerefı, anca sonra şokmesı.

Altın Orda, Qırım Hanlığı, rus işgalı, din zulumı, topraq qırsızlıqları, asırlarca surgen qaranlıq, uyanma zamanı, rus revolutsyası, İsviçre  republika Qırım da Çelebi Cihan zamanında (1917-1918), Avtonom Sovet Republikası, gen.Sulkeviç zamanı, Romanya’nın 1945-1952-1964     1989 senelerın komunist mahpuslerı oquğanlarımız uşın, epısı qaynaq bola unutulmadan yazılacaq taihımızge!

2006 cılında tercümesını yasadım bu kitabının, ve, yazdım: eser anıtsaldır, bugunde o bırtane, berılgen bılgılerı kop, milliy mesajı bellı. Tam 66 cıl dünyağa kelgenı, qırımtarnın klassik eserıdır, ele Dobruca topraqlarında tuvğan , osken, terbiye alğan insanlar uşın, bu kitap kulturımıznı gelıştıre, medeniyetlıgımıznı sağlamlaştıra, bugunde cüregımıznı milletımızge bağışlay! (ayn.eser, s. 5)

Milliy Şeyitımız, Necıp Hacı Fazılöoz qardaşı, “TILEGIM” şiirınde yaza son ıstegını tanıtıp kelecek nesıllerımızge:

“Cürtımdan uzaq tuşkenmen; oksız baladay,

Anda, mında, qorlanıp, tentıgıp cürgende,

Anıyman üyüm bolğan balaban bır ulke.