Kırım Tatar Milli Hareketi Kuruldu – 1967

Sürgünün en ağır dönemlerinden sonra Kırım Tatarlarının “Kırım Tatar Milli Hareketi” adıyla oluşturduğu sivil toplum girişimi, Kırım Tatarlarının vatanlarına dönme talepleriyle sesini yükseltmeye başladı.
Sovyetler Birliği, 1967’de yayınlanan bir bildiri ile Kırım Tatarlarına haksızlık yapıldığını kabul etse de Kırım’a dönen Kırım Tatarlarının iskanı engellendi ve Kırım’da Slav unsurların iskanına büyük hız verildi. Kırım’ı yönetenlerin tutumlarının değişmeyeceğini anlayan Kırım Tatarları, 1988’den itibaren her şeyi göze alarak yeniden Kırım’a dönmeye başladı.
 Dönüş süreci devam ederken Kırım Tatar Milli Kurultayı, Tatarların hukukunu korumak üzere 26 Haziran 1991’de Akmescit’te toplandı ve yapılan seçim sonucunda Kırım Tatar Milli Meclisi başkanlığına Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu getirildi.
 1991 yılında Sovyetler Birliği’nin ortadan kalkmasıyla Kırım, bağımsız bir devlet haline gelen Ukrayna’ya bağlı bir muhtar cumhuriyet oldu. O tarihte Kırım Tatar Milli Meclisi, 200 yılı aşkın süredir başlarına gelen felaketlerden Rusya’yı sorumlu tutarak  Kırım’ın Rusya’ya bağlanmasına karşı çıktı.
 27 Mart 1994’te yapılan seçimlerde Kırım Tatar Milli Kurultayı adaylarının 14 sandalye kazanmasına rağmen Kırım Tatarlarına bir defaya mahsus olarak verilen bu hak uzatılmadı. BöyleceKırım Tatarları bir kez daha Kırım siyasetinden dışlandı