İSMAİL HAMİ DANİŞMEND (1899-12Nisan1967)

İSMAİL HAMİ DANİŞMEND(1899-12Nisan1967)

Babası Dânişmendoğulları Beyliği’nin kurucusu Dânişmend Gazi soyundan gelen ve Cebel-i Garbî Mutasarrıfı Emir Mehmed Kâmil Bey, annnesi Melek Hanımdır. 1899’da Libya’da dünyaya gelen İsmail Hami Danişment,tarihçi, fikir adamı ve şair olarak Türk Tarihinin önemli mihenk taşları arasında yer almıştır.

OrtaöğreniminiBeyrutveŞam’datamamlamıştır. İstanbulMekteb-iMülkiye mezunudur. MülkiyeMektebinde öğrenciliği sürecinde Fransa’ya giderek ParisCollege’deFransızcaöğrenimi görmüştür. Temmuz 1912 tarihinde mezun olmasına müteakiben Hariciye Nezareti’nde katiplik yapmış olan Danişmend, İstanbulMâliyeMektebi,EdebiyatFakültesiveMülkiyeMektebi’ndeDinlerTarihiveSiyasiTarihderslerivermiş, bir süre Bağdat Hukuk Mektebi Müdürlüğü görevlerinde bulunmuştur.

Kendi gayretleriyle çıkarttığı MemleketGazetesi,Hâkimiyet-iMilliye,İrade-iMilliyegazetelerindeMillî Mücadele’yi destekleyen yazılarıyla dikkat çeken Danişmend, delege olarak Sivas Kongresi’ne de katılmıştır.

Arapça, Farsça ve Fransızca dillerini bilen ve Latince ile Sümerce metinleri de anlayabilen İsmail Hami’nin geniş bir kültür birikim sahibidir. Cumhuriyet döneminde resmi görev almayarak Türk ve İslâm Tarihi araştırmalarına yoğunlaşan Danişmend, çalışmalarını otuzdan fazla kitapta toplamış, hala önemli kaynaklar arasında yer alan çok kıymetli eserlere imza atmıştır. Türk Milliyetçiliğinin birçok temel iddialarını dile getiren çalışmaları olmuştur.

Bazı eserlerini;Muhti Çelebi, Hayali Çelebi ve Rabia Hatun imzaları ile yayınlamış, Muhti imzası ile divan tarzı şiirler de kaleme almış olan büyük Türk Tarihçisi İsmail Hami Danişmend’in”İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi” adlı kitabında, devşirmelerin Türk milletine yaptığı ihanetlerin üstünde özellikle durması dikkat çekmiş, Türkçü bir tavır ile kişileri soylarına göre değerlendirdiği için birtakım eleştirilere maruz kalmıştır.

12 Nisan 1967 tarihinde İstanbul’da vefat eden İsmail Hami Danişmend 5 Nisan 1967 günü Zincirlikuyu Mezarlığında toprağa verilmiştir.

Türk-İslâm Tarihi’neait birçok eseri bulunan Danişmen’in bazı eserleri:

-İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi

-Türklerle Hind Avrupalılarının Menşe Birliği

-Tarih ve Coğrafyaya Ait Değişik İsimler Lugatı

-İzahlı İslam Tarihi Kronolojisi

-Sümer-Türk Dil Birliği

-Fatih’in Hayatı ve Fetih Takvimi

-Ali Suavi’nin Türkçülüğü

-Türk Irkı Niçin Müslüman Oldu?

-GarbMembalarına Göre Garb Medeniyetinin Membaı Olan İslâm Medeniyeti

-GarbMembalarına Göre Eski Türk Seciye ve Ahlâkı

-GarbMembalarına Göre Eski Türk Demokrasisi

-İstanbul Fethi’nin İnsani ve Medeni Kıymeti

-31 Mart Vak’ası

-Tarihi Hakikatler

-Destan ve DivanEdebiyatı’nda İstanbul Sevgisi

-Türkçe-Osmanlıca-Fransızca Lügat

-Türkçe Resimli Büyük Dil Kılavuzu

Derleyen;

İsmail Cingöz, Uluslararası Siyaset Uzmanı, BULTÜRK Ankara Temsilcisi, TDPB Basın Kulübü Başkanı. [email protected]