Esad Cihangir – 55! – Kutlama
Nazim Əhmədli şair-publisist
Kırımın sesi qazetesinin Azərbaycan təmsilçisi
Sayın Esad Cihangir!
Edebiyat kariyerine başlayalı 30 yıl ve 55 yaşınız tamam oldu!
Siz 1966 yılında Beylagan ilçesine bağlı Yukarı Aran köyünde doğdunuz.İlk eğitimi Yukarı Aran’da aldıktan sonra 1992 yılında Bakü Devlet Üniversitesi Filoloji Fakültesi’nden Nizami Gencevi’nin adını taşıyan burs ve onu rderecesiyle mezun oldunuz. 1998’den beri Azerbaycan Yazarlar Birliği Başkanı Anar’ın tavsiyesi üzerine AYB üyeliğine kabul edilidiniz. 1999 yılından beri AYB’nin “Azerbaycan” dergisinde çalışıyorsunuz. Şu anda derginin baş editör yardımcısısınız. 2004 yılından bu yana AYB Yönetim Kurulu üyesisiniz.
Sanat kariyerinize lisede şiirle başladınız ve 1991’den beri basında boy gösteriyorsunuz. Portreler, incelemeler, röportajlar ve sair gibi çeşitli türlerde yazılmış edebiyat ve sanat üzerine 300’den fazla makalenin yazarısınız. Yazdığınız edebi ve sanatsal şahsiyetler arasında İsa Muganna, Bahtiyar Vahabzade, Neriman Hasanzade, Anar, Elçin, Afag Mesud, Barat Şakinskaya, Leyla Badirbeyli, Rasim Balayev, Amaliya Panahova, Vagif İbrahimoğlu, Bahram Osmanov, Sara Gadimova, Alibaba Mammadov, Arif Babayev, Zeynab Khanlarova ve daha birçok tanınmış isim var.
Siz “Eski Türk Edebiyatının Dilsel Poetikası” (2001), “Beyaz Saç, Siyah Saç” (2006), “Şarkı Söyleyen Yapraklar” (2010), “Kim Uyur, Kim Uyanır” (2012), “Ermeni Soykırımı: Mit ve Gerçek” ( 2012) “On Üçüncü Gece (2016) dahil olmak üzere altı kitap yazarısınız. 2001 yılında yayınlanan “Eski Türk Edebiyatının Dilbilimsel Poetikası” kitabınız Azerbaycanda Mahmud Kaşgarlı’nın “Divanu lugat it turk” adlı eserine adanan ilk monografik çalışmadır. Azerbaycan’ın ilk edebi-eleştirel dergisi “Köpru”’nun ve ilk tiyatro dergisi “Teatral”’ın genel yayın yönetmenisiniz. “Kültür” kanalında yayınlanan “Meclis-üns” müzikal-edebiyat programının düzenli katılımcılarından biri olarak, klasik sanat mirasının tanıtımına aktif ve sürekli olarak katılıyorsunuz.
Sizin yenilikçi ruha sahib ve yankı uyandıran yazılarınız, özellikle postmodernizm üzerine bir dizi makaleniz, son 20 yılda edebi ve sanatsal sürecin önceliğini belirlemede önemli bir rol oynadı. Yeni edebi neslin araştırılması ve tanıtılması amacıyla Azerbaycan Yazarlar Birliyi, Azerbaycan Çeviri Merkezi ve Haydar Aliyev Vakfı tarafından hazırlanan antolojilerin derleyicisi ve editörüsünüz.
Filolojik, edebi ve politik literatürün çevirisi de edebi ve sanatsal aktivitenizde önemli bir rol oynar. Alexander Dugin, Irina Adelheim, Ilya Ilin, Irina Nikitina, Danilil Andreyev ve diğerlerinin bilimsel ve politik çevirileri, John Patrick, Arthur Rembo, Robert Minnullin ve çağdaş Amerikan şairlerinin edebi çevirileri buna örnektir. Bugün sahte “Ermeni soykırımı” sorununu ortaya koyan “Ermeni Soykırımı: Mit ve Gerçek” kitabının Rusça’dan türkceye çevirisi de size aittir.
Yazılarınız Rusça, Gürcüce, Türkçe, Özbekçe ve diğer dillere çevrilmiş ve ilgili ülkelerde yayınlanmıştır. Moskovada yayınlanan “Druzhba Narodov” dergisinin (2006, 3) Azerbaycan edebiyatı üzerine özel bir sayısında, “Küreselleşme mi milliyetçilik mi: ikilemden çıkış yolu nedir?” başlıklı kapsamlı bir inceleme yapmışsınız.
AYB liderliğinin önerisiyle Tokat’ta düzenlenen “Yeşilırmak Şiir Şüleni”ne (2004) ve Kültür Bakanlığı’nın önerisiyle Gence’deki Ulusal Tiyatro Festivali’ne (2009) katılmısınız.
Edebi ve sanatsal etkinliğiniz devlet ve Azerbaycan Yazarlar Birliği tarafından çok takdir edildi. Karabağ sorununa ilişkin “Ses” (1999) adlı makalenizle AYB tarafından “Yılın Eleştirmeni” seçildiniz ve “Dua” (2007) şiiriyle Uluslararası Şiir Yarışmasını kazandınız. “Kim Uyuyor, Kim Uyanıyor” adlı deneme ve makale kitabınız Azerbaycan Yazarlar Birliği tarafından kurulan Yaşar Garayev Ödülü’ne (2012) ve Kültür Bakanlığı’nın “Altın Kelime” ödülüne layık görüldü.
Sonuç olarak, 30 yıllık devlet menfaatine hizmetinizde, milli sanat düşüncesinin yenilenmesi ve geliştirilmesi, milli manevi değerlerin korunması ve tanıtılması, Türk ve dünya halkları ile edebi ve kültürel bağların güçlendirilmesi ana hedefiniz olmuştur.
Sayın Esad bey!
Azerbaycan edebi düşüncesinin yorulmak bilmeyen araştırmacısı ve propagandacısı, seçkin deneme yazarı ve şairi olan sizi yaratıcılığınızın 30. yılı ve 55. doğum gününüzden dolayı samimi kalpten kutluyor, bundan sonraki yaşamınız ve faaliyetinizde size yeni başarılar diliyoruz!