EMEK AQQINDA – Qırımtatar Atalarsözü
Emek – ömürniñ zinetidir.
İşlegen – tişler.
İşi yoqnıñ aşı yoq.
İşte terlemegenniñ qazanı qaynamaz.
Başlanğan iş – bitken iş.
Adamnı adam etken iştir.
Adam işte sınalır.
Bugünki işni yarınğa qaldırma.
Bağnı baqsañ, bağ olur,
Baqmasañ – dağ olur.
Boyuna baqma, qoluna baq,
Boy işlemey, qol işley.
At tişinen belli,
Yigit – işinen.
Aştan qal, işten qalma.
Yerni küneş yaraştırır, insannı – Iş.
Baardeki areket – küzdeki bereket.
İşten qorqma, iş senden qorqsun.
İstegiñ olsa, işniñ yarısı olğan demektir.
İşlegen demir totlanmaz.
*****
İşten qorqmağan, qıştan qorqmaz.
İş bitti – zamet unutıldı.
Küçüñ yetmese, küçenme.
Kiçik iş büyük laftan hayırlı.
Söylep köstergence, işlep köster.
Çalışıp qazanılmağan malnıñ qadiri bilinmez.
Hayırlı işniñ keçi yoq.
Hızmet tübü – hazine.
Emek qoysañ, taş üstüne gül biter.
Yağmur ile yer yeşerir,
Emek ile il yeşerir.
Emekten dost artar,
Öşekten – duşman.
Oylayamay işke alınma,
Alındıñmı – abınma.
Yürgen atnıñ başına urma.
Aşatqan da emektir, ögretken de.
Arekette – bereket.
Bir kün evel saçsañ,
Bir afta evel toplarsıñ.
İşlegenniñ işi biter,
İşsizniñ künü keter.
Altın ateşte bilinir,
İnsan – işte.
Balaq sılanmay, balıq tutulmaz.
İşniñ semeresi insannıñ emegine bağlı.
İşni başlağanda soñunı oylan.
Sabancı olsañ qazaber,
Alim olsañ yazaber.
Er işniñ ustası bar,
*****
Er ustanıñ ustazı bar.
Başıñnı tırnap iş etme, beliñni buv,
İşkir körüseñ örnek al, tenbelni quv.
İşni bilgennen keñeş.
İşsiz ömür – otsuz kömür.
Saban tutqan aç qalmaz.
Terek yemişinen, insan işinen körünir.
Hızmetine köre ürmeti.
Özen suvunı baar taşırır,
İnsan şanını emek aşırır.
Aşağanda – qulaqlarıñ,
İşlegende – qollarıñ oynasın.
Ağır işten qaçma,
Yengiline çapma.
Qazanıña ne taşlasañ, çomuçıña o kelir.
Qıbırdağan qır aşar.
Yaznıñ künü qış besler.
Yarınki işke bugünden davran.
Erte turğannıñ işi tez biter.
Yazda başı pişmegenniñ, qışta aşı pişmez.
Acele işke şeytan qarışır.
Balqurtqa talanmay, bal asralmaz.
Demir qızğın olğanda dögülir.
Az söyle de, çoq işle.
Başlanğan iş – bitken iş.
Barnıñ başı – emekte.
Başlağan işiñni taşlama.
Tamçı taşnı teşer.
*****
Çalışqan, maqsadına irer.
Er bir işni öz vaqtında yap.
Bir işni başlama,
Başlağan soñ taşlama.
Tışına baqma, içine baq,
Elinden kelgen işine baq.
Tarlada izi olmağannıñ.
Sofrada yüzü olmaz.
Ya bu deveni kütmeli,
Ya bu diyardan ketmeli.
Adam iş başında belli olur.
Qaçıp ketseñ, saçıp ket.
Boş turğandan babañnıñ saqalını yulq.
Yerni aldatqan – özüni aldatır.
İşin olmağan işke soqulma.
İşniñ ahırı yigitniñ faqırına qalır.
İş arasında iş biter.
Yahşı iş öz-özüni maqtar.
Qalğan işke qar yağar.
Qolundaki işini alsañ, ağzındaki aşnı alırsıñ.
Köz qorqaq, qol batır.
Çölge – saban, qoyğa – çoban.
Çobannıñ ayağı yetmegen yerge tayağı yeter.
Cevizni yarmay aşını aşayamazsıñ.
Bağnı baq – yüzüm olsun,
Onı da aşamağa yüzüñ olsun.
