Atalar Evine Qavuşqan Aile

Atalar evine qavuşqan aile.
Eki ay evelsi Aluşta’daki Körbek (İzobilnoye)  köyünde yerleşken eviniñ hikayesini ögrenmege nasip oldu. XIX.as. soñunda bir qırımtatar ailesi qurğan bu ev bugünge qadar saqlanıp qalğan. 1944 senesi mayıs ayında Sovet hakimiyeti haqsız olaraq satqın dep qırımtatarlarnı Orta Asya’ğa sürgün etti. Eviniñ sahipleri de istisna olmadı. Faqat ğurbetlikte 50 yıl keçirip pek büyük zahmet ile Vatanğa qayttılar.

136 yaşındaki bu evde ilk künlerden beri Abduveliyevler qorantası yaşadı. 1944 mayısta 39-yaşlı Ablaziz Abduveliyev’ni ailesi ile Özbekistan’ğa Semerkant şeherine sürgün ettiler.
Ablaziz ağanıñ torunu Enver  bu evni tapqanda anda Rusya Ulyanovsk’tan köçkenler yaşay ediler.
Körbek’te bir qırımtatar aileniñ qalması hemen qaraqolğa ulaştırıldı.Milis hadimi Abduveliyev’den Qırım’ğa ne içün kelgenini sorap, qalma izinini talap etti, yoqsa o köyde qalıp olamaz ediler.Ablaziz ağa buña bir Sovet birliği vatandaşı olup Qırım’da rahatlanmaq haqqı olğanını ayttı. 20 künden Ablaziz ağa torunu ile Özbekistan’ğa qayttı.90.senelerniñ başında avdet başlağanınen torunları Enver Cangereyev ecdatlarnıñ köyüne qaytmağa qarar aldı.O vaqıt Ablaziz Abduveliyev endi vefat etken edi.Maqsat yolunda Enver ağa büyük manialar ile qarşılaştı.Mesele şunda ki,o vaqıtları insanlar propagandağa inanıp qırımtatarlarğa evlerini satmay ediler.

Cangereyev hatırlağanına köre,başta evlerine yaqın yaşağan bitaydan ev satın alacaq edi. 40 biñge kelişken ediler. Hatta paranıñ bir qısmını bergen edi.Ama qırımtatarlardan nefret etken qomşularnı diñlep nine vazgeçti.Enver ağa endi umütten kesilgen edi.Özbekistan’ğa ketmek evel qartbabasınıñ evine kirmege istedi.Hayret ki anda yaşağanlar onu kirsettiler.Laf arasında Enver ağa evlerini satmaları imkanı barmı, çünki o eviniñ bir tarihi bar dep soradı. Çastına 50 biñge añlaşıp oldular. O vaqıtları dünya parası edi.
Laçare, Semerkent’teki eki evni satıp kerek paranı topladı ve bir aydan (Eylül, 1990) qartbabasınıñ evini almaq içün Körbek’ke keldi.
Doğmuş köyüne qaytması sürgünden evel bu evde yaşağan Enver Cangereyev’niñ anası içün büyük quvanç oldu.
“Özbekistan’ğa kelgende anama onuñ evini satın alğanımnı aytqanda inanmadı. Lakin haftadan men evini añlatqanda inanıp başladı. Körbek’ke keldik, evge kirdik. Anam ağlap başladı, soñra sakinleşti.Soñra kene ağlay, sevine. His etkenlerini tasvir etip olamadı.”
Ne ise ki ev pek zarar körmedi. Onuñ temeli -emen deresi ve tabanları.Keyfiyetli maddelerden yapılğanı sebebinden 140 senedir deñişmeyip tura.O vaqıtları evler suvuq havalarda sıcaq saqlağan küçük odalı qurula edi.
Enver Cangereyev ailesi ile artıq 25 yıl o evde yaşay. Hal hazırda o köyde eski evini alıp olğan tek ailedir. Eki sene evel Enver ağa o qaraqolnı rast ketirgende çekkenlerini tarif etkende qaraqol “O vaqıtlarda qanun böyle edi,qırımtatarlarnı Körbek’ke soqmayacaq edik.”, dedi.

Menba : zair1.livejournal.com

Аталар эвине къавушкъан аиле.
Эки ай эвельси Алушта’даки Корьбек (Изобильное)  коюнде ерлешкен эвининъ хикаесини огренмеге насип олду. XIX.ас. сонъунда бир къырымтатар аилеси къургъан бу эв бугуньге къадар сакъланып къалгъан. 1944 сенеси майыс айында Совет хакимиети хакъсыз оларакъ саткъын деп къырымтатарларны Орта Асья’гъа сюргюн этти. Эвининъ сахиплери де истисна олмады. Факъат гъурбетликте 50 йыл кечирип пек буюк захмет иле Ватангъа къайттылар.

136 яшындаки бу эвде ильк куньлерден бери Абдувелиевлер къорантасы яшады. 1944 майыста 39-яшлы Аблазиз Абдувелиев’ни аилеси иле Озьбекистан’гъа Семеркант шехерине сюргюн эттилер.
Аблазиз агъанынъ торуну Энвер  бу эвни тапкъанда анда Русья Ульяновск’тан кочькенлер яшай эдилер.
Корьбек’те бир къырымтатар аиленинъ къалмасы хемен къаракъолгъа улаштырылды.Милис хадими Абдувелиев’ден Къырым’гъа не ичюн кельгенини сорап, къалма изинини талап этти, ёкъса о койде къалып оламаз эдилер.Аблазиз агъа бунъа бир Совет бирлигъи ватандашы олуп Къырым’да рахатланмакъ хакъкъы олгъаныны айтты. 20 куньден Аблазиз агъа торуну иле Озьбекистан’гъа къайтты.90.сенелернинъ башында авдет башлагъанынен торунлары Энвер Джангереев эдждатларнынъ коюне къайтмагъа къарар алды.О вакъыт Аблазиз Абдувелиев энди вефат эткен эди.Макъсат ёлунда Энвер агъа буюк маниалар иле къаршылашты.Меселе шунда ки,о вакъытлары инсанлар пропагандагъа инанып къырымтатарларгъа эвлерини сатмай эдилер.
Джангереев хатырлагъанына коре,башта эвлерине якъын яшагъан битайдан эв сатын аладжакъ эди. 40 бинъге келишкен эдилер. Хатта паранынъ бир къысмыны берген эди.Ама къырымтатарлардан нефрет эткен къомшуларны динълеп нине вазгечти.Энвер агъа энди умюттен кесильген эди.Озьбекистан’гъа кетмек эвель къартбабасынынъ эвине кирмеге истеди.Хайрет ки анда яшагъанлар ону кирсеттилер.Лаф арасында Энвер агъа эвлерини сатмалары имканы бармы, чюнки о эвининъ бир тарихи бар деп сорады. Частына 50 бинъге анълашып олдулар. О вакъытлары дюнья парасы эди.
Лачаре, Семеркент’теки эки эвни сатып керек параны топлады ве бир айдан (Эйлюль, 1990) къартбабасынынъ эвини алмакъ ичюн Корьбек’ке кельди.
Догъмуш коюне къайтмасы сюргюнден эвель бу эвде яшагъан Энвер Джангереев’нинъ анасы ичюн буюк къуванч олду.
“Озьбекистан’гъа кельгенде анама онунъ эвини сатын алгъанымны айткъанда инанмады. Лакин хафтадан мен эвини анълаткъанда инанып башлады. Корьбек’ке кельдик, эвге кирдик. Анам агълап башлады, сонъра сакинлешти.Сонъра кене агълай, севине. Хис эткенлерини тасвир этип оламады.”
Не исе ки эв пек зарар корьмеди. Онунъ темели -эмен дереси ве табанлары.Кейфиетли мадделерден япылгъаны себебинден 140 сенедир денъишмейип тура.О вакъытлары эвлер сувукъ хаваларда сыджакъ сакълагъан кучюк одалы къурула эди.
Энвер Джангереев аилеси иле артыкъ 25 йыл о эвде яшай. Хал хазырда о койде эски эвини алып олгъан тек аиледир. Эки сене эвель Энвер агъа о къаракъолны раст кетиргенде чеккенлерини тариф эткенде къаракъол “О вакъытларда къанун бойле эди,къырымтатарларны Корьбек’ке сокъмаяджакъ эдик.”, деди.

Менба : заир1.ливежоурнал.джом