Kazakistan Latin alfabesine geçmek için pilot uygulamalar yapıyor
Geçen yıl ekim ayında Kiril alfabesinden Latin alfabesine geçme kararı alan Kazakistan, onayladığı 32 harften oluşan yeni Kazak alfabesini okul, kolej ve üniversitelerde uyguluyor.
Şaysultan Şayahmetov Dil-Hazine Ulusal Bilim ve Uygulama Merkezi Müdürü Yerbol Tleşov, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ağustos ve eylül aylarında ülke genelindeki 52 üniversitenin Kazak Dili ve Edebiyatı Fakültelerinde pilot uygulamaların yapıldığını söyledi.
Uygulamalara katılan binlerce kişiyle anket yaptıklarına işaret eden Tleşov, ankete katılanların yüzde 79’unun yeni Kazak alfabesinin zor olmadığını söylediğini aktardı.
Tleşov, pilot uygulamaların başkent Astana’daki bazı okul ve kolejlerde de yapıldığını kaydederek “Pilot uygulamalarda öğrencilere Latin alfabesinde okuma ve yazma öğretildi. Denemeler çok başarılı geçti. Öğrenciler yeni alfabeyi hızlı bir şekilde öğrendi.” dedi.
Gelecek yıl anaokullarının eğitime Latin alfabesiyle başlayacağını dile getiren Tleşov, “2020’de ilkokul birinci sınıflar Latin alfabesinde eğitim alacak. 2021’den itibaren kimlik, pasaport ve diğer belgeler Latin alfabesinde basılacak.” diye konuştu.
Tleşov, 2022-2023’te valilikler ve yerel yönetim kurumlarının, 2024-2025’te de merkez yönetim kuruluşlarının Latin alfabesine geçeceğini sözlerine ekledi.
– “Halkımızın yeni harf reformunu desteklediğini gördük”
Kazakistan Kültür ve Spor Bakanlığı Dil Siyaseti Komitesi Başkanı Kuat Boraşev de Latin alfabesine geçiş çerçevesinde ülke tarihinde ilk kez 3,5 milyon kişinin katılımıyla yeni alfabeyle toplu dikte etkinliği gerçekleştirdiklerini belirterek “Halkımızın yeni harf reformunu desteklediğini gördük.” dedi.
Söz konusu etkinlikleri geleneksel hale getireceklerini söyleyen Boraşev, bu tür etkinliklerin halkın yeni alfabeye alışmasına önemli katkı sağlayacağını ifade etti.
– “Genç yaşlı demeden vatandaşlar Latin alfabesi dersi alıyor”
Latin alfabesine geçiş kararı çerçevesinde Astana’daki Kazakistan Ulusal Akademik Kütüphanesinde bir yıldır Latin alfabesi dersi veriliyor.
Söz konusu kütüphanenin Kitap Müzesi Müdürü Moldir Baymuhamedova, kütüphanedeki Latin Salonu’nda haftada bir gün Latin alfabesi derslerinin verildiğini belirterek “Genç yaşlı demeden vatandaşlar geliyor ve ücretsiz olarak Latin alfabesi dersi alıyor.” diye konuştu.
Baymuhamedova ayrıca yeni Kazak alfabesine geçmenin ardından, kütüphanede 1928-1940 yıllarında Latin alfabesinde yayımlanan Kazakça kitaplara ilginin arttığını sözlerine ekledi.
Ulusal kütüphanedeki Latin alfabesi dersine giren 73 yaşındaki Irımbala İsmayilova, yeni Kazak alfabesini öğrenmede zorluk çekmediğini söyleyerek “Latin alfabesinin bizim için yabancı olacağını zannetmiyorum. Çünkü günlük hayatta Latin harfleriyle zaten karşılaşıyoruz.” dedi.
İsmayilova, Latin alfabesine geçmenin doğru bir karar olduğunun altını çizerek dünya halkının önemli kısmının Latin alfabesini kullandığını, Latin alfabesine geçişin insanların bilgi alanını ve ülkesinin diğer ülkelerle ilişkilerini geliştireceğini söyledi.
TRTAVAZ
