Alim Azamat oğlu
Alim Azamat oğlu (1816 – ?) – belli qırımtatar halq qaramanı.
Alim Azamat oğlu (halq arasında Alim Aydamaq dep biline) 1816 senesinde Qarasuvbazar civarında Köpürliköy köyünde doğdı. Fuqare bir köylü olğan Azamat aqaynıñ balası eken. Makeme vesiqalarında anasınıñ adı Kerime dep yazıla. Aqmescitte yaşağan Çernayeva 1939-da yazğan Pereval Tübünde adlı hatıratında, Alimniñ bir de qız qardaşı olğanını, onı bir mırzanıñ qaçırğanını, mani olmaq istegen Azamat aqaynı kötekletkenini, qısqa bir vaqıt soñra Azamat aqaynıñ ölgenini yaza.
Alim bala ekende tericide çalışmağa, babası ölgen soñ ırğatlıq yapmağa başlay. 1938 senesinde Aqmescitte yazılğan Alim adlı bir hatıratqa köre, qatında çalışğan pomeşçikniñ qızına aşıq olğan. Lâkin qıznıñ babası olarnı ayırıp Alimni apis ettire. Alimniñ apis oğlanına çoq üzülgen qız, şu yırnı ayta.
Alim, Alim deyalmam,
Men Alimni köralmam.
Dünya tolu dülber olsa,
Alim kibi tapalmam
Aman da, Alim, of of
Yandım da, Alim, of of
Makeme vesiqalarına köre ise Alim cinayetten apis etile. Başta Bender qalesine, soñra Kişinovğa yiberile, 1848-de qaça. Bu vesiqalarğa köre Eski Qırım, Kefe, Aqmescit, Kezlevtaraflarında dolaşıp evlerge, yolcularğa basqın yapqanı yazıla. Alimni tutmaq içün mırza ve pomeşçikler çoq oğraşa. Tutulğan soñ yahşı etip köteklenip, Sibirge yiberile. Alimniñ bundan soñraki ayatı aqqında mâlümat yoqtır. Lâkin halq ikâyelerine köre Alimnin kene qaçıp, Türkiyege ketkeni aytıla.
Alim resmiy maqamlarğa köre aydut, cinayetçi dep aytılsa da, halqqa köre qaramandır. O devirde mırzalarğa, aqsızlıqlarğa qarşı halqnıñ yanında olğan. Onıñ içün yazılğan pek çoq ikâye ve edebiy eser bar.
QIRIMTATAR VİKİPEDİYASINIÑ MALÜMATI
