NOMAN ÇELEBİCİHANNIÑ FİKİR İNCİLERİ
Milliy qahramanımız, Qırım müftisi ve I Qurultay yolbaçşısı, klassik yazıcımız ve qırımtatar milliy marşınıñ müellifi Noman Çelebicihannıñ (1885-1918) fikir incilerinden:
– Bir milletin ilime ne derece ihtiyacı var ise, o millet adalete dahi o qadar muhtacdır. – Büyüklerini tanımayan millet küçülür.
– Qardaşlarım! Siz baba ve anañıznı, Yaradanıñıznı severseñiz, tatar tilini de seviñiz. – Milliy varlıqnıñ esası – sanat ve edebiyattır.
– Milletlerin medeniyette ilerilemesi içün dört merdivenden keçmesi lazimdir ki, bunlar da edebiyat ve ilim, ticaret, sanat ve siyasettir.
– Tatar milleti adildir. O yalınız kendisini tüşünenlerden, yalınız kendi saadetini temine çalışanlardan degildir… Tatar kendi huquqını ne derece muqaddes tanırsa, digerlerin huquqını da o qadar taqdir ider.
– Tatar milleti hodbin (bencil) degildir. Bunu qırımtatarlarnıñ 3-4 yüz senelik sultanatı ve hakimiyeti köstermektedir.
– Biz, tatarlar, Ğarp medeniyetini idrak idemedigimiz kibi, Şarq ulüm ve fünunını da pek anlayamadıq. İşte bu iki alemden hiç birini layıqıyle körüp ihata idemedigimiz içün her hatvede hatadan hataya, felaketten felakete sürünmeye mecbur olduq.
– Bir millet, millet olaraq ibraz-ı mevcudiyet idebilmek içün, ya kendisi bir medeniyet-i tevvellüt itmelidir yahut da başqa medeniyetlerin nur-i marifetini taqlit idebilmelifir.