”Saqavlanma, Ey, Kaday” – Remzi Burnaş
Saqavlanma, ey, kaday” – Remzi Burnaş
Aqşam üstü, işten soñ çıqtım evden kezmege.
Soñ oylandım, yol üstü kireyim dep, emceme,
Qart kişidir, al-hatir sorap öteyim dedim.
Subetleşip bir qave içip keteyim dedim.
Selâm berip kirdim men, keçtim evniñ törüne,
Baqsam, orta qapıdan bir köletke körüne…
– Emce, – dedim – kim bar ya, musafirmi? Ne yerden?
Şay degence, torsayıp, bir yaş çıqtı içerden.
Men hoşkeldiñ aytqance, – Privetik! – dedi o.
Yahşı eslep qarasam, yaqın soyım edi o.
-E… hoş keldiñ, qardaşım, işler nasıl,
qaydasıñ? Qana bizge de buyur,
oynap-külip qaytarsıñ…
– Net, net tağa, – dedi o, iş cuda köp, ya speşu,
Bizde zavtra ekzamen, dissertatsiya men pişu.
– Toqta, – dedim yavaştan, baqıp onıñ közüne, –
Set üstüne oturçı, – dedim tartıp özüme.
Maña qara qardaşım, özüñ gülday qoquysıñ,
Öz tiliñde laf etmey Sen ne masal oquysıñ.
Qana seni kim aytar, ekimlikke oquy dep…
Bu medeniy bir yigit, şifa olıp qoquy dep…
– A… ya to, brat, ne maña zameçaniye yapasız,
Siz vsegda bunaqa, bir priçina tapasız.
İh bin hazır – diplomant, ne üçite siz menâ,
Siz zabottes, kim büdet vaşa doçenka Leylâ.
Gud bay, dâdâ! – dep turdı, o oturğan yerinden,
Tap yüregim sıqıldı şır suv oldım terimden.
– Toqta! – dedim cekirip, basıp onıñ tizine,
Oturmasañ yol açıq, bir qulaq sal sözüme:
Er bir gülniñ, çiçekniñ öz qoqusı, tüsi bar.
Er bir aşnıñ öz adı, biberi bar, tuzı bar.
Er bir tilniñ lezeti, öz cümlesi, sözü bar.
Saqavlanma, ey kaday, er işniñ bir közü bar.
Qana, kimge kerek bu şimdi sen laf etken “til”?
İsteseñ sen alim ol, lâkin öz tiliñni bil.
Mına şimdi subette bir araba laf ayttıñ,
Bir cümleni oñğarmay, beş türlü til muğayttıñ.
Senday oquğan yigit böyle bozsa tilini,
Soñ başqası ne yapsın, qurutmayıp gülüni?..
Seniñ ana tiliñde destanlar bar, yırlar bar,
Bu tilde yır diñlegen çalbaş dağlar, qırlar bar.
Bu tilde yır yırlaylar babañ, anañ, bütün halq,
Bu tilde çıñ aytışa sevda qız ile boydaq.
Öz tilinen baht tapa emekte halq, sen bir baq,
Aytçı, saña bu tilni bozmağa kim berdi aq?!
Anañ seni erkelep, “mayn kinder” demegen,
Aq sütüni o saña bu ümütnen bermegen.
Ürmetleseñ anañnı, onıñ ana tilini,
Tek o vaqıt olursıñ sevimlisi iliñniñ!
Öz tilini bilmegen yürek yırın sozarmı?
Ayağında nalı yoq at çapışta ozarmı?..
