HER BİR SATIRINDA VATAN YIRI
Seyran SÜLEYMAN
Bugünki maqalemniñ qahramanı – Lenifer hanım Mambetovadır. Bu küleryüzlü ve açıq yürekli qadınnen qonuşqanda, içimdeki qayğı-qasevetlerimni unutıp, nasıldır başqa bir alemge – icat, edebiyat ve maneviyat alemine dalğanımnı özüm de sezmedim.
Belli ki, Londrada Halqara edebiyat festivali ve “Open Eurasia and Central Asia book forum and literature festival–2015” kitap forumı çerçivesinde qırımlı şaire Lenifer Mambetovanıñ “Vatanımnıñ adı Qırımdır!” (“Krımom moya Rodina zovetsâ!”) kitabı taqdim olundı. Büyük Britaniyanıñ “Hertfordshire Press” neşriyat evi tarafından çıqarılğan bu kitapqa şaireniñ “OCABF-2014” halqara edebiyat konkursında ğalebe qazanğan ve Marziya Zakiryanova adına mukâfatnen taqdirlengen eserleri kirsetildi. Kitapnıñ tek bir serlevasını oquğanda añlaşıla ki, müellifniñ eserleri Qırım ve qırımtatarlar, Vatan sevgisi ve tuvğan halqnıñ taqdiri kibi mevzularğa bağışlanğan.
Taşkent civarındaki Çırçıq şehrinde doğğan Lenifer hanım ta balalıq çağında şiirler yazıp başlay. Em öz qabiliyeti sayesinde muayyen muvafaqiyetlerge de irişe. Deyik, onıñ mektepte keçken edebiy yarış içün azırlağan şiiriy stsenariyi eñ yüksek baa alıp, bütün sınıfnıñ ğalip olmasını teminley. Lâkin balanıñ şiiriyetke avesi çoq yıllardan soñ – Vatan bağrında tam manada açıla. Qırım avası, bu aziz yerniñ özü onıñ içün bitmez-tükenmez ilham çoqrağına çevirile. Lenifer, ağası İlimdar ve qardaşı Elvira ğurbet ilde dünyağa kelseler de, ana-babaları İzzet Memetov ve Maqsude Qavlâmetova evlâtlarına Qırım sevgisini, Vatanğa qaytmaq arzusını balalıq çağından siñdireler. Teessüf ki, ana ve baba Vatanğa qavuşalmay sürgünlikte vefat eteler…
Suhbetdeşim ecdatlarınıñ tuvğan yerleri olğan Qışqara, Baqqal ve Çerkez kibi köylerni sıq-sıq aña. Yazıqlar olsun, Qırımda bu köyler artıq yoqtır. Olarnıñ yalıñız bir qaç qartnıñ hafızasında yaşağan adları qaldı.
– Men Qırımnı balalıqtan sevem. Halqımdan, demek ki menden de çekip alınğan Vatanıma daima ruhen ıntılğan edim. Mında qaytıp kelgen soñ ise yüregimden tolup-taşqan sıñırsız sevgi şiiriy satırlarğa töküldi, – dey Lenifer hanım.
Aziz yurtumnıñ yalısın ohşap,
Deñiz suvu parlay dalğalarda.
Bunı körip, men hayrette qalam –
Yeşil ada, Yeşil ada…
Sürü-sürü uçuşqan turnaday,
Keçip kete yıllarım Vatanda.
Yürek quvanç ve bahıtqa tola –
Yeşil ada, Yeşil ada…
Lenifer hanım öz şiirlerini Avrasiya icadiy gildiyasınıñ halqara edebiy konkursına yollap, “Hertfordshire Press” neşriyatınen emekdaşlıq yapmağa başlağanda nasıldır mukâfat qazanacağını aqılınıñ ucuna bile ketirmegen. Oña bu esnada çelik iradeli halqımıznıñ faciası ve ağır taqdiri aqqında bütün dünyağa hikâye etmek arzusı siltem bere. Neticede, onıñ Vatan ve sürgünlik mevzusında olıp, öz ana-babasınıñ aydın hatırasına bağışlanğan şiirleri “Qadın-qızlar qalemine mensüp eñ yahşı eser” nominatsiyasında ğalip çıqa. Söz kelimi, Londrada taqdim olunğan o kitabı Qırımda da – Qırım mühendislik ve pedagogika universitetinde de taqdim olundı. Mezkür kitapnı genç ressam Sabina Usmanova büyük meharetle bezeterek, müellifniñ bütün his-duyğularını acayip illüstratsiyalar vastasınen ifadeley bilgen.
Lenifer hanım hal-hazırda Aqmescit şeerinde “Lardan” tahsil merkezine yolbaşçılıq yapa. Bu merkezde balalarğa ve büyüklerge çet tiller, qırımtatar tili ögretile.
Eki oğulnıñ bahtlı anası, Lâtif, Amethan ve İzzet adlı tatlı torunçıqlarnıñ bitası olğan Lenifer hanım öz faalliginen, istidatı ve sarsılmaz ruhiyetinen haqiqiy qırımtatar qadınını temsil ete, desem mubalâğa olmaz. Lenifer hanımğa icadiy ve hayatiy yeñişler tileyim.