12 Adalar
Yunanistan ile siyasi bir krize dönüşen ve 1912’de sona eren Trablusgarp Savaşından beri fiilen İtalyanların elinde olup, 1923’deki Lozan Anlaşması ile resmi olarak da İtalya’ya bırakılan 12 ada, Ege Denizinde Sisam ile Rodos adaları arasında sırasıyla dizilmiş ada takımı olarak bilinir. Toplam yüzölçümü 1244 km2 olan adalarda yaklaşık 200.000 kişi yaşamakta.
Ayrıca idari bakımdan Rodos’a bağlı olmalarının yanında Yunanistan’ın bir kara parçası olarak kabul edilirler. Türkiye karasuları ile zaman zaman kesişen 12 ada sınırları, bu özellikleriyle oldukça önemli bir coğrafi konuma sahip. Hem Türkler hem de Yunanlar tarafından rahatlıkla geçilebilen kara sınırları günümüzde de geçerliğini koruyor.
12 adalar, Batnos (Patnos), Rodos (Rhodes) , Kerupe (Karpatos , İstanköy (Kos), Kaşot (Kasos), İstanbali Stampalea, Hereke (Kalkiya), Sömbeki (Simos), Leryos (Leros), Kilimli (Kalimnos), İncirliada (Nisiros), Tilos (Tilostos) adalarından oluşuyor.
Aralarında ise en ünlü olanlar Rodos ve Kos! Türkiye’den de sık sık yaz tatili için tercih edilen Kos ve Rodos Adaları, doğal güzellikleriyle ve tarihiyle tatil severler her yıl büyülüyor.
Tarihçe:
Tarih boyunca yaygın olan “12 adaya sahip olanların Batı’ya da hakim olacağı” düşüncesi, bu ada takımının önemini gözler önüne seriyor. Osmanlı ise bu düşünceyi gerçekleştiremeyen tek hükümdarlık olarak biliniyor. Trablusgarb’da İtalyan kuvvetleriyle şavaşan Osmanlı, 12 adanın o sıralarda farklı bir cephede savaşılmasına destek olamadı ve Yunan ada halkının da İtalyan birliğine katılmasıyla adalardaki 320 yıllık hakimiyetini kaybetti.
Kısa bir süre sonra ise İtalyanlarla yapılan Uşi Anlaşması ile hakimiyetin tekrar Osmanlı’ya geçmesine karar verilse de, İtalyanlar verdikleri sözü hiçbir zaman tutmadılar. Fiili olarak zaten Osmanlının hakimiyetinden çoktan çıkmış olan 12 Adalar, 24 Temmuz 1923’te düzenlenen Lozan Anlaşması ile resmi olarak da İtalya’ya bırakıldı.
İkinci Dünya Savaşına kadar adalarda İtalyan hakimiyeti sürerken, sonraki zamanlarda adaların yeni sahibi Almanya oldu. Almanya, çoğunlukla uçak üssü olarak kullandıkları 12 adalar sayesinde Girit’i de işgal etmeyi bildi. Almanların savaşta yenilmesinin ardında da adalar sahipsiz kaldı.
12 Adalar, son olarak Yunanistan tarafından işgal edildi ve günümüze kadar da bu şekilde geldi.
